بعد از معرفی بیت کوین (BTC) در سال ۲۰۰۹ به عنوان اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز جهان، انقلابی عظیم در دنیای امور مالی به پا شد. این ارز با استفاده از فناوری بلاکچین، نقش واسطههایی مانند بانکها را از مراودات مالی حذف کرد و اجازه داد مردم به صورت مستقیم و امن با یکدیگر معامله کنند. این ارز نه تنها به عنوان یک ابزار سرمایهگذاری بلکه به عنوان نمادی از آزادی مالی و چالشگری علیه نظامهای مالی سنتی شناخته میشود و همین ویژگیها باعث شده تا توجه بسیاری از سرمایهگذاران و منتقدان به سمت آن جلب شود.
ولی واقعاً بیت کوین چیست؟ برای یافتن پاسخ پرسشهای کلیدی خود درباره این انقلاب مالی، در ادامه این مقاله از وبلاگ صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس با ما باشید.
بیت کوین چیست و چرا ساخته شد؟
بیت کوین (BTC) اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز جهان است که در سال ۲۰۰۹ توسط یک نهاد ناشناس به نام «ساتوشی ناکاموتو» معرفی شد. این دارایی دیجیتال در یک شبکه همتا به همتا کار میکند و به کاربران اجازه میدهد بدون نیاز به حضور واسطههایی مانند بانکها یا دولتها، پرداختهای خود را مستقیماً ارسال و دریافت کنند. تراکنشها در این سیستم، توسط گرههای شبکه و از طریق فناوری رمزنگاری (cryptography) تأیید و در یک دفتر کل عمومی به نام بلاکچین ثبت میشوند که شفافیت و امنیت آنها را تضمین میکند.
هر واحد بیت کوین از مقادیر کوچکتری به نام ساتوشی تشکیل شده است. هر ساتوشی معادل یک صد میلیونم (۰.۰۰۰۰۰۰۰۱ BTC) از یک بیت کوین است. این واحد به احترام «ساتوشی ناکاموتو»، خالق بیت کوین، نامگذاری شدهاست و برای تسهیل انجام معاملات کوچک و قابل فهمتر کردن مقادیر بیت کوین استفاده میشود.
در پاسخ به این سوال که «هدف بیت کوین چیست؟» باید بگوییم اختراع بیت کوین دراصل پاسخی هوشمندانه به نارضایتی گسترده از موسسات مالی متمرکز بود که در برابر فساد، کلاهبرداری و اقدامات تورمی آسیبپذیر هستند. بیت کوین با استفاده از فناوری بلاکچین بهعنوان یک دفتر کل امن و شفاف، کاربرانش را قادر میسازد تراکنشها را در یک محیط بدون نیاز به اعتماد انجام دهند و در نتیجه خطرات مربوط به کنترل متمرکز داراییها را کاهش میدهد. این رویکرد نوآورانه نه تنها پارادایمهای مالی موجود را به چالش میکشد، بلکه به کاربران امکان میدهد کنترل بیشتری بر داراییها و تراکنشهای مالی خود داشتهباشند.
پیش از اینکه ببینیم بیت کوین چیست و چه کاربردی دارد، لازم است با مفهوم بلاکچین و نقش آن در پیدایش بیت کوین آشنا شویم.
بلاکچین چیست و چه نقشی در بیت کوین دارد؟
بلاکچین یک فناوری نوین است که به عنوان یک دفترکل دیجیتال غیرمتمرکز، تمامی تراکنشها را به صورت ایمن و شفاف ثبت میکند. در این سیستم، هر تراکنش در قالب یک بلوک قرار میگیرد و بلوکها به صورت زنجیرهای به هم متصل میشوند. این اتصال باعث میشود که هرگونه تغییر در اطلاعات موجود در یک بلوک، به راحتی قابل شناسایی باشد و دستکاری در آن تقریباً غیرممکن شود. بلاکچین بیت کوین به عنوان زیرساخت اصلی این ارز دیجیتال، امکان انجام معاملات بدون نیاز به واسطهها را فراهم میآورد و امنیت و شفافیت بالایی را برای کاربران تضمین میکند.
نقش بلاکچین در بیت کوین بسیار حیاتی است، زیرا این فناوری تضمینکننده صحت و اعتبار تراکنشها است. هر بار که یک تراکنش جدید ایجاد میشود، ابتدا توسط ماینرها تأیید شده و سپس به بلاکچین اضافه میشود. این فرآیند نه تنها امنیت شبکه را افزایش میدهد بلکه باعث ایجاد اعتماد میان کاربران نیز میشود، زیرا همه افراد میتوانند به تاریخچه تراکنشها دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری پیشرفته، اطلاعات در بلاکچین بیت کوین به صورت امن ذخیره شده و از هرگونه تغییر یا نفوذ محافظت میشود.
آیا تراکنشها در بلاکچین بیت کوین ناشناس هستند؟
تراکنشهای بیت کوین بهمعنای واقعی کلمه ناشناس نیستند، بلکه با نام مستعار انجام میشوند. بهعبارت سادهتر، هرچند هویت افراد دخیل در یک تراکنش مستقیماً به آدرس بیت کوین آنها مرتبط نیست، همه تراکنشها در یک دفتر کل عمومی یعنی همان بلاکچین ثبت میشوند. هر تراکنش آدرس فرستنده، آدرس گیرنده و مبلغ ارسالی را شامل میشود و همه این اطلاعات برای همه کسانی که به بلاکچین دسترسی دارد قابل مشاهده هستند. درست است که کاربران برای تکمیل تراکنشهای بیت کوین به ارائه اطلاعات شخصی مانند نام یا آدرس نیازی ندارند، ولی ماهیت عمومی بلاکچین امکان ردیابی بالقوه این آدرسها را فراهم میکند، به خصوص اگر در صرافیهایی استفاده شده باشند که نیاز به احراز هویت دارند.
با این توضیح میفهمیم که ماهیت شفاف بلاکچین بیت کوین یک پارادوکس در مورد ناشناس بودن ایجاد میکند. یعنی درحالیکه ممکن است به نظر برسد که تراکنشها میتوانند به صورت ناشناس انجام شوند، در واقعیت، هر تراکنش یک توالی دیجیتالی را از خود به جا میگذارد که قابل تجزیه و تحلیل است. شرکتهای متخصص در تحلیل بلاکچین میتوانند با بررسی الگوها و استفاده از اطلاعات عمومی، این تراکنشها را به کاربران خاص نسبت دهند.
چه چیزی بیت کوین را از پولهای سنتی متمایز میکند؟
وقت آن است ببینیم عامل تمایز میان ارزهای سنتی و بیت کوین چیست؟ آنچه بیت کوین را از ارزهای سنتی متمایز میسازد، ماهیت غیرمتمرکز و عرضه محدود آن است. گفتیم که بیت کوین توسط هیچ مقام مرکزی، مانند دولت یا بانک مرکزی کنترل نمیشود. در مقابل، ارزهای فیات توسط مقامات مرکزی منتشر و قانونگذاری میشوند که میتوانند از طریق سیاستهای پولی مختلف بر عرضه و ارزش آنها تأثیر بگذارند.
تراکنشهای بیتکوین از طریق فرآیندی به نام «ماینینگ» تأیید میشوند. طی این فرایند، ماینرها از قدرت محاسباتی برای اعتبارسنجی تراکنشها و افزودن آنها به بلاکچین استفاده میکنند. این فرآیند امنیت و شفافیت شبکه را تضمین میکند اما به انرژی قابلتوجهی نیاز دارد. در مقابل ارزهای سنتی برای تسهیل تراکنشهای خود، به بانکها و پلتفرمهای پردازشگر پرداخت متکی هستند. این امر میتواند باعث کندتر شدن و کارمزدهای بالاتر در سیستمهای سنتی شود.
از سوی دیگر، تنها ۲۱ میلیون واحد بیت کوین وجود خواهد داشت که آن را در برابر تورم مقاوم میکند. این در حالی است که ارزهای فیات معمولاً با مقادیر نامحدود توسط دولتها چاپ میشوند.
ناشناس بودن هویت طرفین معامله در تراکنشهای بیت کوین، ویژگی دیگری است که به محبوبیت آن در مقایسه با ارزهای سنتی کمک کردهاست. همانطور که میدانید پردازش تراکنشهای ارزهای فیات به ارائه اطلاعات شخصی نیاز دارند و میتوانند توسط مؤسسات مالی ردیابی شوند.
علاوه بر این، میتوان بیت کوین را به سرعت و با هزینه کم به هر نقطه از جهان ارسال کرد؛ درحالیکه ممکن است انتقال پول بهصورت ارزهای سنتی در سطح بینالمللی با کارمزدهای بالا و یا با تاخیرهای زیاد همراه باشد. به همین دلیل است که امروزه بیت کوین به گزینهای جذاب برای پرداختهای بینالمللی تبدیلشدهاست. افزایش محبوبیت بیت کوین در سطح جهانی باعث شدهاست که این دارایی به عنوان ارز قانونی در کشورهایی مانند السالوادور پذیرفته شود و الهام بخش ایجاد هزاران ارز دیجیتال دیگر باشد.
امنیت بیت کوین چقدر است؟ آیا میتوان آن را هک کرد؟
بیت کوین بهواسطه دو ویژگی اصلی یعنی ماهیت غیرمتمرکز و اصول رمزنگاری که زیربنای پروتکل آن را تشکیل میدهند، یک دارایی ایمن درنظرگرفتهمیشود. از آنجاکه هیچ مرجع مرکزی برای کنترل تراکنشها وجود ندارد، تایید هر تراکنش توسط ماینرها و از طریق فرآیندی به نام اثبات کار، به قدرت محاسباتی قابلتوجهی نیاز دارد. این فرآیند تأیید غیرمتمرکز، دستکاری زنجیره بلوکی یا تغییر سوابق تراکنش را به امری دشوار تبدیل میکند.
با این حال، هرچند خود شبکه بیت کوین از امنیت بالایی برخوردار است، خطای انسانی، سرقت کلیدهای خصوصی و آسیبپذیری در امنیت کیفپولهای دیجیتال بارها دارایی کاربران را بهخطر انداختهاست. پس درحالیکه فناوری زیرساخت بیت کوین از ویژگیهای امنیتی قدرتمندی بهرهمیبرد، کاربران باید اقدامات احتیاطی را برای محافظت از داراییهای خود در برابر تهدیدات احتمالی انجام دهند. یکی از این اقدامات استفاده از کیفپولهای مناسب و نگهداری از کلیدهای خصوصی آنها است که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
کیفپول بیت کوین چیست؟
کیف پول بیت کوین ابزاری دیجیتالی است که به دو شکل سختافزاری و نرم افزاری، امکان ذخیره، ارسال و دریافت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را برای کاربران فراهم میکند. این کیف پولها، عملکردی مشابه کیفپول سنتی دارند اما به جای نگهداری پول نقد فیزیکی، کلیدهای رمزنگاری لازم برای دسترسی و مدیریت داراییهای دیجیتال شما را ذخیره میکنند. این کلیدها شامل یک کلید عمومی (public key) است که برای نقل و انتقالات بیت کوین، آن را با دیگران بهاشتراک میگذاریم و یک کلید خصوصی (private key) که برای دسترسی به داراییهای کیفپول حیاتی هستند.
اگر کسی کلیدهای خصوصی خود را گم کند، چه اتفاقی برای داراییهای او میفتد؟
اگر شخصی کلید خصوصی بیت کوین خود را گم کند، عملاً دسترسی به داراییهاییش را برای همیشه از دست میدهد. کلید خصوصی برای تایید تراکنشها و اثبات مالکیت بیت کوین ضروری است. بدون آن، هیچ راهی برای دسترسی یا انتقال وجوه ذخیرهشده در آن کیفپول وجود ندارد. متاسفانه این ضرر غیرقابل برگشت است، زیرا بیت کوین در یک شبکه غیرمتمرکز فعالیت میکند که در آن هیچ مقام مرکزی نمیتواند کلیدهای خصوصی کاربران را بازیابی کند.
این سناریو اهمیت ذخیره امن کلیدهای خصوصی و داشتن برنامههای پشتیبانگیری مطمئن را بیش از پیش برجسته میکند.
مطالعه بیشتر: کلید خصوصی یا private key چیست؟
تفاوت میان کیفپولهای آفلاین، آنلاین و سختافزاری بیت کوین چیست؟
انواع مختلفی از کیف پول بیت کوین وجود دارد که هر کدام سطوح مختلفی از امنیت و راحتی را به کاربران خود ارائه میدهند. کیف پولهای نرمافزاری را میتوان روی رایانههای شخصی یا دستگاههای تلفن همراه نصب کرد. این نوع کیفپول علیرغم فراهم کردن دسترسی آسان برای مدیریت داراییها، در برابر هک آسیبپذیرتر هستند. کیف پولهای سختافزاری کلیدهای خصوصی را روی یک دستگاه فیزیکی ذخیره میکنند و امنیت بیشتری در برابر تهدیدات آنلاین دارند. در ادامه با مقایسه انوع کیفپول میفهمیم که تفاوت کیفپولهای بیت کوین چیست:
کیف پولهای آفلاین (Cold Wallets): کیف پولهایی که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین ذخیره میکنند.
- سطح امنیت: بسیار بالا، کمتر در معرض هک
- دسترسپذیری: کم، مناسب برای ذخیرهسازی بلندمدت
- مثالها: Coldcard، BitBox، Trezor
- کاربرد: بهترین برای ذخیره مقادیر زیاد بیت کوین به مدت طولانی
کیف پولهای آنلاین (Hot Wallets): کیف پولهایی که به اتصال اینترنت نیاز دارند.
- سطح امنیت: پایینتر، در معرض هک و حملات فیشینگ
- دسترسپذیری: بسیار راحت برای معاملات سریع
- مثالها: کیف پول صرافیهایی مثل کوین بیس، MyCrypto
- کاربرد: مناسب برای دسترسی سریع و معاملات روزانه
کیف پولهای سختافزاری (Hardware Wallets): دستگاههای فیزیکی که کلیدهای خصوصی را به صورت امن ذخیره میکنند.
- سطح امنیت: بسیار بالا، کلیدها هرگز به اینترنت متصل نمیشوند
- دسترسپذیری: متوسط، به اتصال به کامپیوتر یا دستگاه موبایل نیاز دارند
- مثالها: Ledger Nano X یا Trezor Model T
- کاربرد: مناسب برای کاربرانی که امنیت اولویت آنهاست و بهصورت دورهای به وجوه خود دسترسی پیدا میکنند
بیت کوین چگونه کار میکند؟
مکانیسم عملکرد بیت کوین، ترکیبی از فناوریها و فرآیندهای مختلفی است که زمینه پردازش تراکنشهای امن و غیرمتمرکز را فراهم میکنند. این فرایند به چند مولفه اصلی وابسته است که عبارتند از:
کیف پول و کلیدهای خصوصی و عمومی
برای استفاده از بیت کوین، به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز داریم که کلیدهای عمومی و خصوصی را در خود ذخیره کند. کلید عمومی مانند یک آدرس ایمیل عمل میکند و به دیگران اجازه میدهد رمزارزهای مبتنی بر شبکه بیتکوین را به کیفپول ما ارسال کنند؛ درحالیکه کلید خصوصی شبیه رمز عبور است و امکان دسترسی به وجوه و امکان انجام تراکنشها را برایمان فراهم میکند.
ایجاد تراکنش
وقتی میخواهیم مقداری بیتکوین به یک آدرس کیفپول ارسال کنیم، با مشخص کردن آدرس عمومی گیرنده و مقدار بیت کوین ارسالی، تراکنش ایجاد میشود. سپس این تراکنش با کلید خصوصی فرستنده امضا میشود. این امضای دیجیتالی مالکیت دارایی را بدون فاش کردن کلیدهای خصوصی، ثابت میکند.
ارسال تراکنش
تراکنش امضاشده به شبکه بیتکوین ارسال و توسط گرهها (نودها) دریافت میشود. این گرهها اعتبار تراکنش را تأیید میکنند و اطمینان میدهند که فرستنده برای انجام این معامله، موجودی کافی دارد و تراکنش به قوانین شبکه پایبند است.
مطالعه بیشتر: نود چیست؟ معرفی انواع نود در بلاکچین
استخراج و تایید تراکنش
پس از تأیید، تراکنش توسط ماینرها در بلوکهای مختلف گروهبندی میشوند. ماینرها برای حل معماهای پیچیده ریاضی، در فرآیندی به نام «ماینینگ» با یکدیگر رقابت میکنند. اولین ماینری که موفق به حل معما شود، بلوک جدیدی را به بلاکچین اضافه میکند که شامل تمام تراکنشهای تاییدشده است.
نهایی شدن تراکنش
یک تراکنش زمانی تایید میشود که در یک بلوک در فضای بلاکچین گنجانده شود. با اضافه شدن هر بلوک، تاییدیههای بعدی رخ میدهد و به امنیت تراکنش اضافه میکند. به طور معمول، یک تراکنش پس از دریافت تأییدیههای متعدد نهایی میشود.
فورک بیت کوین چیست و چرا اتفاق میفتد؟
فورک بیت کوین تغییراتی در پروتکل شبکه بیت کوین است که میتواند منجر به ایجاد نسخه جدیدی از ارز دیجیتال شود. این فورکها به دلایل مختلفی از جمله افزودن ویژگیهای جدید، ارتقای سطح امنیت، حل اختلافات جامعه یا رسیدگی به مسائلی مانند مقیاسپذیری رخ میدهند.
دو نوع فورک اصلی وجود دارد: هاردفورک و سافتفورک. هارد فورک منجر به واگرایی دائمی از بلاکچین اصلی و ایجاد یک ارز دیجیتال جدید میشود که با نسخه قبلی سازگار نیست. در مقابل، سافتفورک مجموعهای از بهروزرسانیها است که با بلاکچین موجود سازگار است و امکان ادامه یک زنجیره را فراهم میکند.
بیت کوین کش (BCH)، بیت کوین گلد (BTG) و بیت کوین ساتوشی ویژن یا بهاختصار، بیت کوین اس.وی (BSV) فورکهای مهم بیت کوین هستند.
تا اینجا فهمیدیم که بیت کوین چیست و چگونه کار میکند. ولی شاید هنوز از خودتان میپرسید چه چیز باعث میشود این ارز رمزپایه ارزشمند باشد. در ادامه به این پرسش هم پاسخ خواهیم داد.
بدون داشتن شکل فیزیکی، دلیل ارزشمند بودن بیت کوین چیست؟
پیش از توضیح این مطلب باید متوجه این حقیقت باشیم که بیت کوین در درجه اول یک ارز دیجیتال است و شکل فیزیکی به معنای سنتی ندارد. پس نمیتوان آن را مانند پول فیزیکی نگه داشت یا لمس کرد. ولی شاید شما هم با اصطلاحی با عنوان «بیت کوین فیزیکی» روبرو شده باشید.
بیت کوینهای فیزیکی در اولین روزهایی که معرفی شدند محبوبیت بیشتری داشتند. سکههای فلزی کاساسیوس (Casascius) که توسط مایک کالدول (Mike Caldwell) ایجاد شد از همین نوع هستند. در پشت هولوگرام این سکهها کلیدهای خصوصی آنها حک شده بود و به کاربران اجازه میداد آنها را بهصورت آنلاین با بیت کوین مبادله کنند. علیرغم جذابیت زیباییشناختی، بیتکوینهای فیزیکی امروزه بیشتر بهعنوان اقلام کلکسیونی در نظر گرفته میشوند تا ابزاری عملی برای ذخیره ارزش.
پس متوجه شدیم که بیت کوین بهعنوان یک دارایی باارزش، صرفاً به صورت دیجیتالی وجود دارد. ولی، دلیل اصلی ارزشمند بودن بیت کوین چیست؟
بهطور خلاصه، آنچه به بیت کوین بهعنوان یک دارایی ارزش میدهد به عواملی مثل کمیاب بودن آن، سودمندی در مراودات روزمره، ماهیت غیرمتمرکز و استقلال مالی ناشی از آن، محبوبیت روزافزون در کسبوکارهای مختلف، امنیت و اعتماد ناشی از فناوری بلاکچین، تقاضای بازار، اهمیت فرهنگی و درخشش آن بهعنوان نماد آزادی مالی و نوآوری در عصر دیجیتال مربوط میشود.
عوامل موثر بر قیمت بیت کوین چیست؟
عوامل متعددی در نوسانات قیمت بیت کوین نقش دارند ولی محرک اصلی این نوسانات، سفته بازی است. یعنی سرمایهگذاران به جای ارزش ذاتی بیت کوین، بر اساس انتظارات تغییرات قیمت در آینده آن را خرید و فروش میکنند. احساساتی مانند ترس از دست دادن (FOMO) در طول بازارهای صعودی و احساس ترس، عدم اطمینان و شک (FUD) در طول رکود نیز باعث خرید و فروش هیجانی و افزایش نوسانات میشوند.
علاوه بر این موارد، دینامیک عرضه و تقاضا، اخبار، تغییرات در قوانین نظارتی، تغییر در زیرساخت بازار و درنهایت، فعالیت سرمایهگذاران بزرگ یا همان «نهنگ بیت کوین» مجموعه عوامل موثر بر نوسانات قیمت بیت کوین هستند.
آیا بیت کوین واقعاً در برابر تورم مقاوم است؟
بسیاری از طرفداران بیت کوین بر این باورند که این دارایی دیجیتال به دلیل ویژگیهای ذاتی، به ویژه عرضه محدود ۲۱ میلیون واحدی، میتواند در برابر تورم مقاوم باشد. ضمن اینکه برنامه انتشار قابل پیشبینی بیت کوین، که تقریبا هر چهار سال یک بار پاداش استخراج آن را به نصف کاهش میدهد، ماهیت تورمزدایی آن را بیشتر تقویت میکند.
با این حال، اثربخشی بیت کوین به عنوان یک محافظ واقعی در مقابل تورم موضوعی است که هنوز مورد بحث تحلیلگران مختلف قرار دارد. منتقدان استدلال میکنند که نوسانات و پویایی بازار بیت کوین میتواند نقش آن را به عنوان یک ذخیره مطمئن ارزش در طول دورههای تورمی تضعیف کند. بنابراین، درحالیکه برخی بیت کوین را به عنوان یک محافظ بالقوه در برابر تورم میدانند، عملکرد واقعی آن در این نقش همچنان پیچیده و نامشخص است.
بیت کوین چگونه تولید میشود؟
سوال دیگری که معمولاً ذهن تازهواردان به دنیای ارزهای دیجیتال را به خود مشغول میکند این است که راه تولید بیت کوین چیست؟ بیت کوین از طریق فرآیندی به نام استخراج یا بهاصطلاح «ماینینگ» تولید میشود که شامل اعتبارسنجی تراکنشها و افزودن آنها به بلاکچین است. ماینرها (Miner) بهعنوان افرادی که این وظیفه را برعهده دارند، از سختافزاری تخصصی برای حل معماهای رمزنگاری پیچیده در فضایی بهشدت رقابتی استفاده میکنند.
ماینینگ بیت کوین چیست و فرایند آن چگونه است؟
طبق تعریف کلی که قبلاً از فرایند ماینینگ بیت کوین ارائه کردیم، به پروسه ایجاد بیتکوینهای جدید و تایید تراکنشها در شبکه بیت کوین، ماینینگ میگویند. این فرایند بهطورکلی شامل مراحل زیر است:
تأیید تراکنش: ماینرها تراکنشهای معلق را از فضایی موسوم به ممپول (mempool) شبکه جمعآوری کرده و در یک بلوک کاندید کامپایل میکنند. آنها برای بهحداکثررساندن پاداش خود، تراکنشهایی را در اولویت پردازش قرار میدهند که کارمزد بالاتری دارند.
برای آشنایی بیشتر مقاله ممپول (Mempool) چیست؟ بهترین کاربرد ممپولها در بلاکچین را مطالعه کنید.
ایجاد بلوک: تراکنش های انتخابشده با هم هش میشوند تا یک ریشه مرکل (Merkle root) ایجاد شود که نشاندهنده تمام تراکنشهای موجود در بلوک است.
اثبات کار: همانطور که گفتیم، ماینرها باید یک مسئله پیچیده ریاضی که به عنوان پازل اثبات کار (PoW) شناخته می شود را حل کنند. این روند شامل یافتن یک nonce (عدد تصادفی) است که وقتی با دادههای بلوک ترکیب میشود و از یک تابع هش رمزنگاری (SHA-256) میگذرد، هش را متناسب با سختی شبکه تولید میکند.
یافتن Nonce: ماینرها برای یافتن یک هش معتبر، از سختافزاری قدرتمند استفاده میکنند. این فرآیند به قدرت و انرژی محاسباتی قابل توجهی نیاز دارد، زیرا احتمال یافتن هش معتبر در هر بار تلاش بسیار کم است.
اعتبارسنجی بلوک: وقتی ماینر یک هش معتبر پیدا کرد، بلوک جدید را به شبکه ارسال میکند. سایر گرهها اعتبار بلوک را با بررسی قانونی بودن همه تراکنشها و درست بودن پاسخ معما تأیید میکنند.
افزودن به بلاکچین: در صورت تایید، بلوک جدید به بلاکچین اضافه میشود و ماینر از بیت کوینهای جدید پاداش خود را دریافت میکند. بعد از هاوینگ اخیر، این پاداش به ۶.۲۵ بیت کوین به ازای هر بلوک کاهش یافته است.
تنظیم سختی: سختی استخراج شبکه تقریباً هر دو هفته یکبار (یا بعد از هر ۲۰۱۶ بلوک) تنظیم میشود تا اطمینان حاصل شود صرفنظر از مقدار قدرت استخراج درگیر در شبکه، تقریباً هر ۱۰ دقیقه یکبار بلوکهای جدید به بلاکچین اضافه میشوند.
گفتنی است که علاوه بر استخراج، راههای سادهتری هم برای بهدست آوردن بیتکوین وجود دارد مانند خرید در صرافیهای ارزهای دیجیتال، دریافت آن بهعنوان گزینه پرداخت بهای کالاها یا خدمات مختلف یا معامله با سایر کاربران.
چالشهای زیست محیطی بیت کوین چیست؟
شاید قبلاً درباره تاثیرات زیست محیطی بیت کوین شنیده باشید. در این بخش قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که «چالشهای محیطی بیت کوین چیست و چه ربطی به برق دارد؟» بیشک، چالش غیرقابل انکار بیت کوین در حال حاضر، تاثیرات شدیدی است که فرایند استخراج آن بر محیط زیست وارد میکند. گستره این تاثیرات بهحدی جدی هستند که حتی طرفداران افراطی بیت کوین هم نمیتوانند آن را نادیده بگیرند.
این مشکل در درجه اول به دلیل مصرف بالای انرژی و اتکا به سوختهای فسیلی مورد توجه قرار گرفتهاست. بر اساس مطالعهای که مدتی قبل توسط سازمان ملل انجام گرفت، از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ ، صنعت استخراج بیت کوین بیش از ۸۵.۸۹ میلیون تن CO۲ در جو زمین منتشرکردهاست که قابل مقایسه با انتشار گازهای گلخانهای ناشی از سوزاندن مقادیر زیادی زغال سنگ یا بنزین است. این مطالعه نشان میدهد که تقریباً ۶۷ درصد از برق مصرفی برای استخراج بیتکوین از منابع انرژی فسیلی تأمین میشود و زغال سنگ ۴۵ درصد از این ترکیب انرژی را تشکیل میدهد.
با افزایش محبوبیت بیت کوین، مصرف انرژی برای استخراج آن نیز بیشتر میشود. افزایش قابل توجه قیمت بیت کوین میتواند مشوقی برای افزایش فعالیتهای ماینینگ و افزایش تقاضای انرژی شود. این رابطه پیچیده بین انگیزههای اقتصادی، توسعه فناوری و پایداری زیست محیطی، باعث بالاگرفتن بحث و جدل پیرامون تاثیر بیت کوین بر محیط زیست شدهاست. بااینوجود، همچنان عدهای به فرایند پیچیده ماینینگ علاقه دارند. ولی چرا؟
دلیل گرایش افراد به فعالیت بهعنوان ماینر بیت کوین چیست؟
انگیزههای مالی اصلیترین عاملی است که باعث میشود بسیاری از افراد به فعالیت بهعنوان ماینر بیت کوین علاقه نشان دهند. از آنجایی که قیمت بیت کوین در طول سالها روندی صعودی را طی کرده و از پتانسیل سود بالقوهای برخوردار است، دریافت پاداش استخراج در قالب بیت کوین و کارمزد تراکنشها جذابیت کافی برای تشویق ماینرها را داراست.
گذشته از انگیزه مالی، ماینرها اغلب افرادی هستند که به ایدهآلهای تمرکززدایی و خارج کردن کنترل داراییها از دستان مقامات علاقه دارند. افزون بر این، تعامل فناوری دخیل در فرایند ماینینگ برای علاقمندان به نوآوری و فناوری بلاکچین جذاب است.
نقش دولتها در کنترل بازار بیت کوین چیست؟
دولتهای مختلف در سراسر جهان این قدرت را دارند که از طریق اقدامات و سیاستهای نظارتی گوناگون بر بازار بیت کوین تأثیر بگذارند یا آن را کنترل کنند. یکی از این اقدامات، کنترل صرافیها یا پلتفرمهای معاملاتی ارزهای دیجیتال است. دولتها با الزام این نهادها به رعایت مقررات مبارزه با پولشویی (AML) و احراز هویت مشتری (KYC)، میتوانند تراکنشهای بیت کوین را تحت نظارت درآورده و فعالیتهای غیرقانونی مرتبط با ارزهای دیجیتال را کاهش دهند.
علاوه بر این، وضع سیاستهای مالیاتی راه دیگر تاثیر دولتها بر بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال است. با طبقهبندی بیت کوین به عنوان یک کالا یا ارز، مقامات میتوانند مالیات بر عایدی سرمایه را بر سود حاصل از تجارت یا فروش بیت کوین اعمال کنند. این اقدام به طور بالقوه باعث دلسردی برخی از سرمایهگذاران میشود.
بانکهای مرکزی هم با ساخت و عرضه ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)، جایگزینی با پشتوانه دولتی برای ارزهای رمزپایه ارائه میکنند و اینگونه بر پذیرش عمومی و کاربردهای بیتکوین تأثیر میگذارند.
تفاوت ارزهای دیجیتال بانک مرکزی با بیت کوین چیست؟
در حالی که هم بیت کوین و هم ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) نشانهای از پیشرفت در صنعت کریپتو و بلاکچین هستند، هرکدام نیازها و اهدف مختلفی را در اکوسیستم مالی دنبال میکنند. بیت کوین از تمرکززدایی و کنترل فردی بر امور مالی حمایت میکند، در حالی که CBDCها بر تقویت سیستمهای پولی موجود تحت نظارت دولت تمرکز دارند. بیشترین اختلاف این دو دارایی را باید در مسائل مربوط به هدف و کاربرد، تمرکززدایی، حریم خصوصی، امنیت و نوسانات قیمت جستجو کرد.
آیا بیت کوین میتواند به عنوان ابزاری برای پولشویی یا فعالیتهای غیرقانونی استفاده شود؟
هرچند ماهیت بیت کوین بهخودیخود، غیرقانونی نیست، متاسفانه این پتانسیل را دارد که بهعنوان ابزاری برای پولشویی و سایر فعالیتهای غیرقانونی استفاده شود. بهطورکلی، تکنیکهای مختلفی برای تسهیل پولشویی با بیتکوین استفاده میشود، از جمله استفاده از سرویسهای میکسر که سکههای قابل شناسایی را با بقیه داراییها ترکیب میکند تا منبع آنها پنهان شود. البته کوینهای حفظ حریم خصوصی مثل مونرو که در مقایسه با بیتکوین، بهصورت ناشناس انجام میشوند، کاربرد بیشتری در این زمینه دارند.
چه محدودیتهایی برای استفاده از بیت کوین در کشورهای مختلف وجود دارد؟
محدودیتهای استفاده از بیت کوین در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت هستند و رویکردهای نظارتی و نگرشهای متنوع آنها نسبت به ارزهای دیجیتال را نشان میدهند. مثلاً بهلحاظ وضعیت حقوقی، بیت کوین در چندین کشور یک ارز دیجیتال کاملاً قانونی است. حتی السالوادور این دارایی را بهعنوان ارز قانونی کشورش پذیرفته است.
در همین حال، بعضی از فعالیتهای مرتبط با بیت کوین در برخی از کشورها ممنوع است. شماری دیگر هم ممنوعیت کلی را برای هرگونه فعالیت در این زمینه اعمال کردهاند.
کشورهایی مانند ایالات متحده دارای یک محیط نظارتی بسیار پیچیده هستند ولی در مقابل، ژاپن ارزهای رمزنگاریشده را به عنوان دارایی قانونی به رسمیت میشناسد. سیاستهای مالیاتی مربوط به این بازار نیز در کشورهای مختلف متفاوت است. از سوی دیگر، برخی کشورها به دلیل نگرانی در مورد ثبات مالی، کلاهبرداری یا فعالیتهای غیرقانونی، مقررات سختگیرانهای را در مورد استفاده از ارزهای دیجیتال وضع کردهاند.
با نگاهی به این تفاوتها متوجه میشویم که چرا برخی کشورها، نه تنها بیت کوین را بهعنوان پول قانونی نمیپذیرند، بلکه موضعی سختگیرانه در قبال آن اتخاذ کردهاند.
آیا خرید و فروش بیت کوین در ایران قانونی است؟
هرچند خرید و فروش بیت کوین در ایران بهطور رسمی قانونی اعلام نشدهاست، این فعالیتها جرم هم محسوب نمیشوند. در حال حاضر، کاربران میتوانند بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را از طریق صرافیهای مجاز خریداری کنند. نگهداری آنها نیز برای کاربران ایرانی مشکلی ایجاد نمیکند. با این حال، استفاده از بیت کوین به عنوان ابزار پرداخت ممنوع است و بانک مرکزی ایران استفاده از این نوع دارایی را در بانکها و مؤسسات مالی ممنوع کرده است. استخراج بیت کوین نیز با دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است.
بیت کوین حلال است یا حرام؟ نظر مراجع تقلید درباره بیت کوین چیست؟
موضوع حلال یا حرام بودن بیت کوین در اسلام، مسئلهای پیچیده و مبهم است و نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد. بسیاری از مراجع تقلید و کارشناسان دینی بر این باورند که بیت کوین به دلیل ماهیت پولی خود و عدم وجود موانع شرعی، حلال است. آنها معتقدند که بیت کوین میتواند به عنوان یک وسیله مبادله و ذخیره ارزش عمل کند، به شرط اینکه در مصارف حرام مانند قمار یا کلاهبرداری استفاده نشود. درمقابل، شماری از کارشناسان اسلامی به دلیل نوسانات شدید قیمت و ارتباطات بالقوه با فعالیتهای غیرقانونی، بیت کوین را حرام میدانند.
برای مثال، آیتالله مکارم شیرازی با اشاره به ماهیت پیچیده بیت کوین، معامله آن را توصیه نمیکنند. آیتالله سیستانی هم توصیه میکنند که در معاملات خود با ارزهای دیجیتال، از هرگونه اقدامی که منجر به ترویج عمل نامشروع شود دوری شود. ولی آیت الله نوری همدانی صراحتاً تأکید دارند که ورود به معاملات ارزهای دیجیتال ممکن است از نظر شرعی دچار اشکال باشد.
ریسکهای خرید و فروش بیت کوین چیست؟
درست است که فهمیدیم هدف بیت کوین چیست و چه کاربردی دارد، ولی نباید فراموش کنیم که در کنار تمام مزیتهای گفتهشده، خرید و فروش این دارایی خطراتی هم با خود به همراه دارد. میدانیم که بیت کوین بیشتر به دلیل نوسانات شدید قیمت شناخته میشود. این بیثباتی میتواند سود یا زیان قابلتوجهی را در یک دوره کوتاه ایجاد کند.
علاوهبراین، خطرات امنیتی بیشماری در این فضا شما را تهدید خواهد کرد. صرافیها و کیف پولهای رمزنگاری همیشه در معرض هک شدن قرار دارند. در چنین شرایطی، برخلاف حسابهای بانکی سنتی، هیچ بیمه یا مرجعی خسارت شما جبران نخواهد کرد. ضمن اینکه، برگشت ناپذیر بودن تراکنشهای بیت کوین هم شما در درمعرض از دست دادن سرمایه قرار میدهد.
محیط نظارتی بیت کوین هم به طور مداوم در حال تغییر است که ممکن است نوعی بلاتکلیفی را برای شما بهوجود آورد. در همین حال، عدم وجود قوانین مشخص در این حوزه، بازار کریپتو را مستعد دستکاری قیمت کردهاست.
راههای خرید و فروش بیت کوین چست؟
روشهای مختلفی برای خرید و فروش بیتکوین وجود دارد که هرکدام مطابق با اولویتها و نیازهای شما، از مزایا و معایب مختلفی در زمینه کارمزدها، امنیت، راحتی و تجربه کاربری برخوردار هستند. صرافیهای متمرکز مانند کوین بیس، بایننس و کراکن به شما اجازه میدهند بیت کوین را با استفاده از ارزهای فیات یا سایر ارزهای دیجیتال خرید و فروش کنید.
وبسایتهایی مانند LocalBitcoins و Paxful بهعنوان پلتفرمهای همتا به همتا (P2P)، شما را قادر میسازند بیت کوین را مستقیماً با سایر کاربران معامله کنید. دستگاههای خودپرداز بیت کوین (ATM)، بروکرهایی مثل رابینهود و eToro، بسیاری از کیفپولهای ارزهای دیجیتال و اپلیکیشنهای معاملاتی مانند Crypto.com و Cash App و معاملات فرابورس (OTC) از دیگر روشهای خرید و فروش بیت کوین هستند.
گفتنی است که برخی از صرافیهای ارزهای دیجیتال مثل صرافی او ام پی فینکس، علاوه بر نمودار قیمت لحظهای بیت کوین، امکان خرید و فروش به صورت دمو و با یک حساب آزمایشی را نیز برای شما فراهم کردهاند.
همهچیز درباره بیت کوین؛ پادشاه بازار ارزهای دیجیتال
بیت کوین به عنوان یک دارایی دیجیتال با ویژگیهای منحصربهفرد خودش، فرصتها و چالشهای خاصی را به همراه دارد. در این مقاله سعی کردیم با پاسخ به سوالات رایجی مثل، بیت کوین چیست، هدف بیت کوین چست، چه کاربردهایی دارد و چگونه باید آن را بخریم، شما را با این پدیده نوظهور در دنیای فناوری آشنا کنیم. با توجه به این نکات، آگاهی از ریسکها و فرصتها و اتخاذ تصمیمات هوشمندانه در مدیریت و سرمایهگذاری بیت کوین میتواند به شما کمک کند از مزایای این فناوری نوین بهرهمند شوند.
پرسشهای شما
- بیت کوین چیست؟
بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که برای انجام معاملات امن و مستقیم بین کاربران بر بستر اینترنت طراحی شده است.
- کاربرد بیت کوین چیست؟
بیت کوین میتواند به عنوان وسیلهای برای پرداخت، ذخیره ارزش و سرمایهگذاری استفاده شود.
- پشتوانه بیت کوین چیست؟
بیت کوین هیچ پشتوانه فیزیکی ندارد و ارزش آن ناشی از عرضه و تقاضا و اعتماد کاربران به این شبکه است.
- چطور باید بیت کوین بخریم؟
برای خرید بیت کوین، میتوان از صرافیهای آنلاین، دستگاههای خودپرداز بیت کوین یا پلتفرمهای خرید و فروش همتا به همتا استفاده کرد.
- بعد از مرگ چه اتفاقی برای بیت کوینهای من میفتد؟
اگر نحوه دسترسی نزدیکان و وراث خود به کلیدهای خصوصی بیت کوینهایتان را مشخص نکرده باشید، ممکن است داراییهای شما برای همیشه از دسترس خارج شوند.
منبع ompfinex