علم غیرمتمرکز (DeSci) بخشی از اکوسیستم وب۳ است که از ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین برای حمایت از تحقیقات علمی در زمینههای مختلف استفاده میکند. بهطور خاص، DeSci را میتوان یک اصطلاح چتری برای سیستمها، شیوهها و داراییهایی دانست که از وب۳ در حوزه علم بهره میبرند.
در این بررسی، به خلاصهای از آنچه درباره DeSci میدانیم و آنچه هنوز کشف نشده است، خواهیم پرداخت. همچنین، امیدوارکنندهترین ارزهای دیجیتال این حوزه را معرفی کرده و به کاربردهای بالقوه آن خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
- DeSci: عجیبترین روایت کریپتو در فصل چهارم ۲۰۲۴
- روایت در دنیای کریپتو چیست؟
- چگونه از روایتهای کریپتو سود ببریم؟
- روایتهای کلیدی کریپتو برای ۲۰۲۴-۲۰۲۵
- دیسای (DeSci) چیست و چرا به کریپتو نیاز دارد؟
- مبانی DeSci
- مفاهیم فنی DeSci
- DeSci: فرصتها و چالشها
- مسیرهای توسعه DeSci
- ویتالیک بوترین و DeSci: چرا بنیانگذار اتریوم به این حوزه خوشبین است؟
- برترین ارزهای دیجیتال DeSci در سهماهه چهارم ۲۰۲۴
- مروری بر برترین ارزهای دیجیتال DeSci در ۲۰۲۴
- جمعبندی
- سوالات متداول
DeSci: عجیبترین روایت کریپتو در فصل چهارم ۲۰۲۴
علم غیرمتمرکز (DeSci) یکی از جدیدترین بخشهای وب۳ و جذابترین روایتهای کریپتو در سهماهه سوم و چهارم ۲۰۲۴ محسوب میشود که با استفاده از ابزارهای بلاکچینی به دنبال حل چالشهای موجود در تحقیقات علمی است.
ویژگیهای کلیدی DeSci:
- DeSci به عنوان یک مفهوم کلی شامل فناوریهای بلاکچینی، روشها، داراییها و جوامعی است که در تحقیقات علمی نقش دارند.
- این اکوسیستم ابزارهایی شفاف، غیرمتمرکز، مبتنی بر جامعه و کمهزینه را برای پژوهشگران فراهم میکند.
- با هدف تسریع پروژههای تحقیقاتی جهانی، DeSci از فناوریهای NFT، DAO، DePIN، قراردادهای هوشمند و هوش مصنوعی بهره میگیرد.
- موارد استفاده اصلی این فناوری شامل اشتراک دادهها، بررسی مقالات علمی، تأمین مالی تحقیقات، تأیید دادهها و موارد دیگر است.
- ارزهای دیجیتال DeSci شامل توکنهایی هستند که با پروتکلهای علمی غیرمتمرکز مرتبطاند.
برترین ارزهای دیجیتال DeSci در ابتدای سهماهه اول ۲۰۲۵:
- OriginTrail (TRAC)
- Research Coin (RSC)
- VitaDAO (VITA)
هر یک از این ارزها دارای ارزش بازاری ۹ رقمی هستند و ارزش کل بازار DeSci از ۱.۱ میلیارد دلار فراتر رفته است.
روایت در دنیای کریپتو چیست؟
در بازار ارزهای دیجیتال، روایت (Narrative) مفاهیم یا ایدههایی هستند که روندهای بازار، رفتار جوامع و تصمیمات سرمایهگذاری را هدایت میکنند. این روایتها معمولاً از نوآوریهای فناوری، تحولات بازار یا تغییرات اجتماعی نشأت گرفته و ارزش و پتانسیل یک ارز دیجیتال یا پروژه خاص را مشخص میکنند.
برخی از روایتهای اولیه و برجسته در دنیای کریپتو:
- “بیتکوین به عنوان طلای دیجیتال” (کاهش عرضه BTC به دلیل هاوینگ)
- “اتریوم به عنوان پول فوقالعاده سالم” (تأثیرات اقتصادی EIP-1559)
روایتهای کریپتو توسعهدهندگان و سرمایهگذاران را جذب کرده، بر قیمت توکنها تأثیر میگذارند و با تکامل صنعت تغییر میکنند. نمونههایی از روایتهای معروف شامل “تابستان دیفای ۲۰۲۰”، “موج کوینهای میم تیکتاک در ۲۰۲۰” و “تابستان سولانا ۲۰۲۳” هستند.
چگونه از روایتهای کریپتو سود ببریم؟
از آنجایی که روایتهای کریپتو تأثیر قابلتوجهی بر ساختار بازار دارند، برخی از سرمایهگذاران سعی میکنند از تغییر این روایتها بهره ببرند.
استراتژیهای رایج برای کسب سود از روایتهای کریپتو:
- خرید و نگهداری داراییهای مربوط به روایتهای پرطرفدار
- سادهترین روش این است که آمار مربوط به روایتهای برتر را بررسی کرده، داراییهای مرتبط را خریداری کرده و نگه داشت.
- ایجاد توکنهای مرتبط با یک روایت
- با استفاده از پلتفرمهای بدون نیاز به کدنویسی مانند Pump.fun در سولانا یا SunPump در ترون، هر کسی میتواند توکن خود را راهاندازی کرده و از فروش آن سود ببرد.
- سرمایهگذاری در یک سبد دارایی مرتبط با روایتها
- به جای تمرکز بر یک ارز خاص، سرمایهگذاران میتوانند چندین آلتکوین مرتبط با یک روایت را انتخاب کرده و سرمایه خود را بین آنها توزیع کنند.
نکته مهم: هنگام سرمایهگذاری در روایتهای کریپتو، باید به پویایی بازار توجه داشت، زیرا این آلتکوینها معمولاً نوسان بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتال با ارزش بازار بالا دارند.
روایتهای کلیدی کریپتو برای ۲۰۲۴-۲۰۲۵
بیشتر روایتهای جدید ارزهای دیجیتال تنها برای چند هفته توجه بازار را به خود جلب کردند. اما روایتهای مرتبط با هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) توانستند تأثیرگذاری ماندگارتری داشته باشند.
۱. ایجنتهای هوش مصنوعی (AI Agents)
ایجنتهای هوش مصنوعی برنامههای مستقلی هستند که روی بلاکچین اجرا شده و میتوانند بدون نیاز به مداخله انسانی وظایف مختلفی را انجام دهند. بهعنوان مثال، کاربران میتوانند ایجنتهای هوش مصنوعی را برای خرید توکن، صدور استیبلکوین، سوزاندن کوین، جمعآوری NFT و … مجاز کنند.
در سهماهه چهارم ۲۰۲۴، کوینبیس پلتفرم Based Agent را معرفی کرد که به کاربران این صرافی اجازه میدهد تا ایجنتهای هوش مصنوعی را روی بلاکچینهای سازگار با EVM ایجاد، تست و اجرا کنند.
برترین ارزهای دیجیتال ایجنتهای هوش مصنوعی:
- Artificial Superintelligence Alliance (پیشتر Fetch.AI – FET)
- Virtuals Protocol (VIRTUAL)
- SingularityNET (AGIX)
- Spectral (SPEC)
- Autonolas (OLAS)
۲. میمکوینهای هوش مصنوعی (AI Meme Coins)
میمکوینهای هوش مصنوعی گروهی از ارزهای دیجیتال میممحور هستند که با ابزارهای هوش مصنوعی ایجاد یا تبلیغ شدهاند. در بیشتر موارد، AI صرفاً یک ابزار بازاریابی برای این کوینها است و ارتباطی با فناوری واقعی هوش مصنوعی / یادگیری ماشین ندارند.
با این حال، تقاطع دو ترند قدرتمند (AI و میمکوینها) این بخش را برای سرمایهگذاران جسور جذاب کرده است.
برترین میمکوینهای هوش مصنوعی:
- Goatseus Maximus (GOAT)
- Turbo (TURBO)
- Zerebro (ZEREBRO)
- CorgiAI (CORGIAI)
- Act I The AI Prophecy (ACT)
۳. DePIN (شبکههای زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز)
DePIN یا شبکههای زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز، دستهای از پروژههای بلاکچینی هستند که به مدیریت زنجیرهای برای سیستمهای خارج از زنجیره میپردازند.
یک نمونه کلاسیک از DePIN، اکوسیستمهای پردازندههای گرافیکی (GPU) تحت مدیریت DAO است. همچنین، برخی پروژهها در حال بررسی امکان استفاده از ابزارهای غیرمتمرکز برای مدیریت سیستمهای IoT هستند.
برترین ارزهای دیجیتال حوزه DePIN:
- Internet Computer (ICP)
- Render (RENDER)
- Bittensor (TAO)
- Filecoin (FIL)
- The Graph (GRT)
۴. سایر روایتهای امیدوارکننده در میانمدت
علاوه بر موارد بالا، سه بخش دیگر نیز در میانمدت توجه بالایی جلب کردهاند:
- ارزهای دیجیتال هوش مصنوعی (AI Cryptos)
- میمکوینهای مبتنی بر سولانا (Solana-based Meme Coins)
- لایه دومهای جدید (New L2s)
این روایتها در حال حاضر به سرعت در حال رشد هستند و احتمالاً نقش مهمی در تحولات بازار کریپتو در سالهای آینده خواهند داشت.
دیسای (DeSci) چیست و چرا به کریپتو نیاز دارد؟
علم غیرمتمرکز (DeSci) یک بخش نوظهور از فناوری بلاکچین است که شامل روشها، داراییهای دیجیتال و جوامع علمی بوده و هدف آن حمایت از تحقیقات علمی، سرمایهگذاری در آن و بهبود آن از طریق ابزارهای توزیعشده است.
مبانی DeSci
DeSci یک مفهوم جدید است که فناوریهای غیرمتمرکز را وارد عرصه تحقیقات علمی میکند و تلاش دارد که این حوزه را شاملتر، شفافتر، دموکراتیکتر و کموابستهتر به نهادهای مرکزی کند.
بهطور کلی، DeSci سعی دارد چالشهای علم مدرن را از طریق ابزارهای زیر برطرف کند:
- تأمین مالی مستقیم پروژههای علمی با استفاده از داراییهای دیجیتال
- ایجاد پلتفرمهای غیرمتمرکز برای اشتراک دادهها
- افزایش انگیزه مالی برای پژوهشگران ارزشمند
چرا DeSci به کریپتو نیاز دارد؟
حفظ شفافیت و جلوگیری از دستکاری دادهها
- استفاده از زنجیرههای بلاکچین باعث میشود که دادهها غیرقابل تغییر اما بهراحتی قابل دسترس باشند و در نتیجه اعتماد به نتایج پژوهشی افزایش یابد.
قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی تأمین مالی تحقیقات
- قراردادهای هوشمند میتوانند فرآیندهای تأمین مالی را خودکار کنند و کمکهای مالی را بدون واسطههای سنتی به پژوهشگران منتقل نمایند.
DAOها برای مدیریت پروژههای علمی
- سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO) به جوامع علمی امکان میدهند که بهصورت جمعی در مورد اصول و اهداف پژوهشی تصمیم بگیرند.
دسترسی آزاد به اطلاعات علمی
- این فناوری موانع ورود به علم را کاهش داده و مشارکت در تحقیقات را دموکراتیکتر میکند.
این روش بهویژه برای حوزههای تحقیقاتی کمبودجه، همکاریهای جهانی و افزایش بازتولیدپذیری تحقیقات علمی تأثیرگذار خواهد بود.
مفاهیم فنی DeSci
با وجود اینکه DeSci هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، طراحیهای فنی و اجتماعی جالبی را برای بهبود تحقیقات علمی ارائه کرده است.
۱. سازماندهی غیرمتمرکز تحقیقات و انتشار علمی
کمک به سازماندهی تحقیقات، انتشار مقالات علمی و بررسیهای همتا (Peer Review)
در دنیای وب۲، افراد مخرب میتوانند بهصورت مصنوعی شاخصهای علمی خود مانند h-index را بالا ببرند یا حتی نتایج پژوهشی را دستکاری کنند.
با مکانیزمهای بررسی همتا غیرمتمرکز:
- ارزیابی مقالات علمی شفافتر و معتبرتر خواهد بود.
- تأثیر عوامل انسانی در تحریف نتایج کاهش مییابد.
- سابقه علمی یک پژوهشگر روی بلاکچین ثبت شده و قابل بررسی خواهد بود، بنابراین جعل نتایج علمی بیمعنی خواهد شد.
۲. اشتراک دادههای علمی بهصورت غیرمتمرکز
ایجاد پلتفرمهای اشتراک داده غیرمتمرکز میتواند مشکل انحصار اطلاعات علمی توسط ژورنالهای علمی مدرن و پرهزینه را برطرف کند.
این ابزارها برای پژوهشگران جوان بسیار حیاتی هستند، زیرا هزینههای عملیاتی بالای ژورنالهای برتر، مانع از دسترسی آنها به منابع علمی با کیفیت میشود.
۳. تأمین مالی علمی با ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال از زمان موج ICOهای ۲۰۱۶-۲۰۱۸ بهعنوان ابزاری کارآمد، شفاف و فراگیر برای تأمین مالی شناخته شدهاند. این فناوری میتواند تحول بزرگی در تأمین بودجه تحقیقات علمی ایجاد کند.
چرا DeSci میتواند تأمین مالی پژوهشها را متحول کند؟
دسترسی آسانتر به منابع مالی:
- ابزارهای تأمین مالی غیرمتمرکز (DeSci Funding) این امکان را فراهم میکنند که پژوهشگران بهراحتی و بدون واسطههای سنتی، سرمایه جذب کنند.
- کاهش وابستگی پژوهشگران به شرکتها و دولتها، و در نتیجه استقلال بیشتر علمی.
شفافیت و نظارت بر هزینهها:
- قراردادهای هوشمند به سرمایهگذاران اجازه میدهند که فرآیند هزینهکرد تیم تحقیقاتی را گامبهگام پیگیری کنند (شامل فرآیندها، هزینهها، اهداف و نتایج).
امنیت بالا برای جلوگیری از سوءاستفاده مالی:
- کیف پولهای چندامضایی (Multi-Sig Wallets) از سرقت سرمایهها و ورود آنها به سیستمهای متمرکز جلوگیری میکنند.
۴. توکنیزه کردن مالکیت فکری در علم
چالش اصلی تحقیقات علمی:
در پژوهشهای علمی، همواره ریسک سرقت علمی، سوءاستفاده از نتایج تحقیقات و سرقت دادههای حساس وجود دارد. مشکلات سیستمهای مدرن حفاظت از کپیرایت:
- سیستمهای سنتی ممکن است در برابر سرقت دادههای پیچیده ناکارآمد باشند.
- هزینههای ثبت اختراع و محافظت از حقوق مالکیت فکری بالا است.
چگونه DeSci این مشکل را حل میکند؟
توکنیزه کردن تحقیقات علمی بهصورت NFT
- پژوهشگران میتوانند یافتهها، اختراعات و دانش فنی خود را بهصورت NFT ثبت کنند.
- NFTها با استانداردهایی مانند ERC-721، اطلاعات مربوط به مالکیت، زمان ایجاد و محتوای مرتبط را بهصورت غیرقابل تغییر و ایمن ذخیره میکنند.
کاهش هزینههای محافظت از حقوق مالکیت فکری
- ثبت NFTهای مرتبط با مالکیت فکری (IP-related NFTs) هزینه بسیار کمتری نسبت به سرویسهای کپیرایت وب۲ و ثبت اختراع سنتی دارد.
DeSci: فرصتها و چالشها
علم غیرمتمرکز (DeSci) با وجود پتانسیل بالای خود برای متحول کردن فرآیندهای تحقیقاتی، همچنان با چالشهای متعددی روبهرو است.
چالشهای کلیدی DeSci
1⃣ مقاومت نهادهای سنتی و پژوهشگران قدیمی
- موسسات تحقیقاتی و دانشگاهها ممکن است در برابر تغییرات غیرمتمرکز مقاومت کنند، زیرا ساختارهای سنتی آنها به بودجههای دولتی و خصوصی متکی است.
2⃣ نوسان شدید ارزهای دیجیتال و تأمین مالی بلندمدت
- اگر قیمت ETH در یک سال ۵۰٪ کاهش یابد، حقوق پژوهشگران نیز به نصف خواهد رسید، که میتواند تأثیر منفی بر تداوم پروژهها داشته باشد.
3⃣ ریسکهای امنیتی و از دست رفتن دادهها
- اتصال به سیستمهای مبتنی بر بلاکچین برای اشتراک داده ممکن است در صورت حملات سایبری منجر به از بین رفتن اطلاعات علمی شود.
- برخی دادههای ثبتشده روی بلاکچین، در صورت حمله، غیرقابل بازیابی خواهند بود.
4⃣ ابهامهای قانونی در مورد داراییهای دیجیتال
- در بسیاری از کشورها، قوانین روشنی برای ارزهای دیجیتال و مالکیت فکری غیرمتمرکز وجود ندارد، که میتواند مانع پذیرش گسترده DeSci شود.
فرصتهای DeSci و جذابیت آن برای پژوهشگران
با وجود چالشهای فوق، DeSci همچنان دارای مزایای کلیدی است که آن را برای پژوهشگران حوزههای مختلف جذاب میکند:
- شفافیت و کاهش هزینهها
- افزایش دسترسی به منابع علمی برای همه
- تأمین مالی مستقیم و حذف واسطهها
مسیرهای توسعه DeSci
۱. سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DeSci DAOs)
- ایجاد DAOهای علمی برای مدیریت و اولویتبندی تحقیقات
- پژوهشگران و دانشجویان در دانشگاهها و موسسات میتوانند در مورد تأمین مالی پروژهها و تأیید آنها رأی دهند.
۲. استفاده از ذخیرهسازی دادههای غیرمتمرکز
- شبکههایی مانند Render Network، BitTorrent، IPFS و Filecoin میتوانند امنیت دادههای علمی را افزایش دهند.
- مخازن دانش باز (Open-Access Repositories) به اشتراکگذاری اطلاعات علمی در سطح جهانی کمک میکنند.
۳. پاداشدهی بر اساس توکنهای دیجیتال
- ایجاد سیستمهای توکنیزهشده برای پاداش دادن به پژوهشگران، داوران علمی و ارائهدهندگان دادهها باعث جذب متخصصان جدید خواهد شد.
- سیستمهای اعتبارسنجی غیرمتمرکز میتوانند جایگزین رتبهبندیهای علمی سنتی شوند که بهدلیل سوگیری و دستکاری دادهها مورد انتقاد قرار گرفتهاند.
ویتالیک بوترین و DeSci: چرا بنیانگذار اتریوم به این حوزه خوشبین است؟
ظهور علم غیرمتمرکز (DeSci) توجه چهرههای برجسته صنعت کریپتو را به خود جلب کرده است.
در سال ۲۰۲۲، برایان آرمسترانگ، مدیرعامل کوینبیس، علاقه خود را به پروژههای NewLimit و ResearchHub، دو پیشگام حوزه DeSci، اعلام کرد و ۲٪ از داراییهای COIN خود را برای حمایت از این سازمانها اهدا کرد.
چانگپنگ ژائو (CZ)، همبنیانگذار و مدیرعامل سابق بایننس، نیز جمعآوری سرمایه غیرمتمرکز را یکی از کاربردهای کلیدی DeSci دانست.
اما در این میان، ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتریوم، یکی از فعالترین حامیان DeSci در دنیای کریپتو است.
دیدگاه ویتالیک بوترین درباره DeSci
نوامبر ۲۰۲۴: ویتالیک بوترین و CZ در یک رویداد مرتبط با DeSci ملاقات کردند.
بوترین معتقد است که بررسی همتای علمی (Peer Review) مقالات علمی و تأمین مالی عمومی برای تحقیقات و پروژههای علمی، از موارد استفاده کلیدی فناوریهای DeSci هستند.
وی همچنین مفهوم جدیدی به نام “info finance” را مطرح کرده است که در نقطه تلاقی بین رسانههای اجتماعی، منابع خبری و بازارهای پیشبینی قرار دارد.
برترین ارزهای دیجیتال DeSci در سهماهه چهارم ۲۰۲۴
در ادامه لیستی از ۱۰ ارز دیجیتال برتر DeSci بر اساس ارزش بازار (طبق دادههای CoinGecko) آورده شده است:
1⃣ OriginTrail (TRAC)
2⃣ Rifampicin ($RIF)
3⃣ VitaDAO (VITA)
4⃣ AxonDAO Governance Token (AXGT)
5⃣ ResearchCoin (RSC)
6⃣ HairDAO (HAIR)
7⃣ Urolithin A ($URO)
8⃣ Hyppocrat (HPO)
9⃣ Dynex (DNX) Molecules of Korolchuk IP-NFT (VITA-FAS)
ارزش کل بازار این ارزهای دیجیتال از ۱ میلیارد دلار فراتر رفته است.
مروری بر برترین ارزهای دیجیتال DeSci در ۲۰۲۴
در ادامه، ۱۰ پروژه برتر DeSci، برنامهها، داراییها و موارد استفاده آنها در سال ۲۰۲۴ بررسی شده است.
۱. OriginTrail (TRAC)
یک اکوسیستم دادهای در تقاطع هوش مصنوعی، بلاکچین و اینترنت
- TRAC پیشگام گراف دانش غیرمتمرکز (Decentralized Knowledge Graph – DKG) است.
- مناسب برای DeSci، زنجیره تأمین، تأیید داراییهای دنیای واقعی (RWA)، سیستمهای حملونقل، بهداشت و درمان.
- همچنین در متاورس، گیمینگ، NFTها و پروتکلهای DeFi کاربرد دارد.
۲. Rifampicin ($RIF)
اولین توکن در اکوسیستم DeSci میم Pump.Science
- Pump.Science یک پلتفرم برای تأمین مالی آزمایشهای طول عمر است.
- توسعهدهندگان دارو میتوانند توکنی برای تأمین مالی تحقیقات خود منتشر کنند.
- RIF نشاندهنده حمایت از ریفامپیسین، آنتیبیوتیک مورد استفاده برای درمان سل است.
۳. VitaDAO (VITA)
DAO تحقیقاتی در حوزه افزایش طول عمر
- شامل پروژههای تحقیقاتی در زمینه بیوتکنولوژی طول عمر، جایگزینی بافت مغزی و RNA درمانی.
- دارای لابراتوار VitaLabs و برنامه VitaLabs Fellowship برای پژوهشگران جوان.
- بیش از ۱۰,۰۰۰ عضو و تأمین مالی ۴.۲ میلیون دلاری.
- VITA بهعنوان توکن حکمرانی و تأمین مالی عمل میکند.
۴. AxonDAO Governance Token (AXGT)
اولین پروژه “سیستم بهعنوان سرویس” (System-as-a-Service) در DeSci
- توسعه، بررسی و تأمین مالی پروژههای علمی غیرمتمرکز.
- بیش از ۵۰ پژوهشگر، ۱۰ پروژه تکمیلشده و ۵ پروژه در حال اجرا.
- تمرکز بر آنالیز صوتی شناختی، پایش غیرتهاجمی خلقوخو، برنامههای ردیابی سلامت.
- AXGT بهعنوان توکن حکمرانی، در کنار دارایی مالکیتی AXDT فعالیت میکند.
۵. ResearchCoin (RSC)
اولین ارز دیجیتال DeSci که بهصورت گسترده پذیرفته شد.
- پلتفرم ResearchHub از RSC برای پاداشدهی به پژوهشگران استفاده میکند.
- کاربران با اشتراکگذاری، بررسی و بحث در مورد مقالات علمی توکن دریافت میکنند.
- تعداد توکنهای دریافتی متناسب با ارزش علمی محتوا و مشارکت کاربر است.
۶. HairDAO (HAIR)
جامعه تحقیقاتی و توسعهای برای درمان ریزش مو
- بیماران و پژوهشگران میتوانند در توسعه نسل جدید درمانهای ریزش مو مشارکت کنند.
- بیماران میتوانند تجربیات درمانی خود را ثبت کرده و در ازای آن توکن HAIR دریافت کنند.
- دارندگان HAIR به دادههای تحقیقاتی زودهنگام و تخفیفهای مرتبط دسترسی دارند.
۷. Urolithin A ($URO)
یکی دیگر از پروژههای Pump.Science
- Urolithin A ترکیبی طبیعی است که از متابولیسم میکروبی روده تولید شده و پتانسیل دارویی بالایی دارد.
- پروژه $URO به تحقیقات مرتبط با سلامت عضلات و عملکرد بدنی کمک میکند.
۸. Hippocrat (HPO)
پروتکل غیرمتمرکز دادههای سلامت
- مأموریت HPO واگذاری کنترل دادههای سلامت به افراد از طریق بلاکچین و تکنولوژی zk-proof است.
- قابلدسترسی از طریق یک اپلیکیشن موبایل کاربرپسند.
- HPO بهعنوان توکن حکمرانی DAO و ابزار کاربردی در خدمات Hippocrat استفاده میشود.
۹. Dynex (DNX)
پروتکل داده چندمنظوره با کاربردهای دنیای واقعی
- مبتنی بر الگوریتمهای اثبات کار مفید (PoUW).
- بیش از هزاران ماینر، منابع GPU خود را بهصورت غیرمتمرکز ارائه میدهند.
- توسعه دوقلو دیجیتالی برای کامپیوترهای کوانتومی، ارائه راهحلهای مقیاسپذیر صنعتی.
۱۰. Molecules of Korolchuk IP-NFT (VITA-FAS)
یکی از پروژههای VitaDAO برای حمایت از Korolchuk Lab در دانشگاه نیوکاسل.
- توکنها برای حمایت از تحقیقات مرتبط با خودخواری سلولی (Autophagy) و جوانسازی سلولهای پیر.
مروری سریع بر برترین ارزهای دیجیتال DeSci
در این بخش، نگاهی کوتاه به برترین ارزهای دیجیتال حوزه DeSci از نظر ارزش بازار در ژانویه ۲۰۲۵ خواهیم داشت.
# | نام ارز دیجیتال DeSci | نماد (Ticker) | زمان راهاندازی | ارزش بازار (میلیون دلار – ژانویه ۲۰۲۵) |
---|---|---|---|---|
1 | OriginTrail | TRAC | ژانویه ۲۰۱۸ | ۳۷۹ |
2 | Rifampicin | $RIF | نوامبر ۲۰۲۴ | ۵۵ |
3 | VitaDAO | VITA | آگوست ۲۰۲۱ | ۱۵۷ |
4 | AxonDAO | AXGT | آوریل ۲۰۲۴ | ۵۶ |
5 | ResearchCoin | RSC | جولای ۲۰۲۰ | ۱۰۶ |
6 | HairDAO | HAIR | فوریه ۲۰۲۳ | ۵۳ |
7 | Urolithin A | $URO | نوامبر ۲۰۲۴ | ۶۳ |
8 | Hippocrat | HPO | مارس ۲۰۱۸ | ۶۱ |
9 | Dynex | DNX | سپتامبر ۲۰۲۲ | ۲۱ |
10 | Molecules of Korolchuk IP-NFT | VITA-FAS | ژوئن ۲۰۲۳ | ۲۵ |
سایر پروژههای DeSci با ارزش بازار بیش از ۲۰ میلیون دلار
چهار پروژه دیگر نیز ارزش بازاری بالای ۲۰ میلیون دلار دارند:
- GENOME
- TIG
- GALEON
- WEL
جمعبندی
DeSci یا علم غیرمتمرکز، بخشی از اکوسیستم وب۳ است که مشکلات علمی مدرن را با ابزارهای مبتنی بر بلاکچین حل میکند.
سیستمهای غیرمتمرکز در تأمین مالی علمی، اشتراک دادهها، بررسی همتای مقالات، مدیریت زنجیره تأمین و موارد دیگر نقش کلیدی دارند.
DeSci توسط بزرگان دنیای بلاکچین از جمله ویتالیک بوترین، برایان آرمسترانگ، چانگپنگ ژائو و بالاجی سرینیواسان به رسمیت شناخته شده است.
TRAC، $RIF، VITA و HAIR برترین ارزهای دیجیتال DeSci از نظر ارزش بازار محسوب میشوند.
DeSci یکی از ترندهای نوظهور کریپتو است که میتواند نحوه تعامل دنیای علم با فناوری را متحول کند.
سوالات متداول
DeSci چیست و چه کاربردی دارد؟
DeSci (علم غیرمتمرکز) یک بخش از وب۳ است که از بلاکچین و ارزهای دیجیتال برای تأمین مالی تحقیقات علمی، اشتراک دادهها، بررسی همتای مقالات و مدیریت مالکیت فکری استفاده میکند.
چرا DeSci به بلاکچین و ارزهای دیجیتال نیاز دارد؟
بلاکچین با شفافیت، امنیت، کاهش وابستگی به نهادهای مرکزی و امکان تأمین مالی مستقیم، تحقیقات علمی را کارآمدتر و دسترسپذیرتر میکند.
نوشته دیسای (DeSci): ورود بلاکچین به دنیای علم اولین بار در توکن باز. پدیدار شد.
توکن باز