در عصری که ارزهای دیجیتال به یکی از مهمترین و پرطرفدارترین موضوعات دنیای مالی تبدیل شدهاند، ETF بیت کوین به عنوان یکی از نوآوری‌های جذاب، جدید و در عین حال بحث برانگیز در این حوزه مورد توجه قرار گرفته است.
عبارت ETF به صندوق‌های معاملاتی اشاره دارد که مانند یک پل ارتباطی بین بازار سهام و داراییهای مختلف عمل می‌کند. اما چطور می‌توانیم این تعریف را به بیت کوین ارتباط دهیم؟
بیت کوین، به‌عنوان اولین و پیشروترین رمزارز، جهان را به سمت مفهوم جدیدی از ارزها و نوع معاملات سوق داده است اما مالکیت این دارایی و سرمایه‌گذاری بر روی آن اغلب با چالش‌هایی همراه بوده است. به همین دلیل ETF بیت کوین به عنوان یک وسیله توسط شرکت‌هاو متخصصان مالی طراحی و ارائه شده است تا به سرمایهگذاران این امکان را بدهد که با خرید یک واحد از این صندوق، به صورت غیرمستقیم در دنیای ارزهای دیجیتال شرکت کنند.
از طرف دیگر اما نگرانی بزرگ در مورد این ابزار مالی، از بین رفتن حریم خصوصی سرمایه‌گذار و همینطور تمرکزگرایی احتمالی بعد از پذیرفته شدن آن است. در این مقاله بعد از اشاره به مفهوم ETF و شناخت ETF بیت کوین، به مزایا، چالشها و در نهایت به چشم‌انداز قانونی و پذیرش آن نیز خواهیم پرداخت.
صندوق قابل معامله (ETF) چیست؟
ETF مخفف Exchange-Traded Fund به معنای صندوق قابل معامله است. این ابزار سرمایه‌گذاری را میتوان به نوعی ترکیبی از صندوق مشترک (Mutual Fund) و سهام (Stock) دانست، در حالی‌که با هرکدام از این دو تفاوت‌های زیادی دارد. به زبان ساده‌تر، ETF اوراق بهاداری است که میتواند قیمت چندین سهام متنوع به صورت هم‌زمان یا تنها یک دارایی مستقل را دنبال کند. به عنوان مثال شاخص S&P500 دنبال‌کننده قیمت سهام 500 شرکت بزرگ آمریکاست که قابلیت خرید و فروش در بازار بورس را دارد. از طرف دیگر یک ETF میتواند صرفا دنبال کننده قیمت یک دارایی مانند طلا باشد.
صندوق قابل معامله (ETF) اولین بار در سال 1990 در کانادا معرفی شد و با فراهم کردن امکان سرمایه‌گذاری تجمیع شده، انقلابی را در این حوزه به وجود آورد. هرچند، در سال 1993 در ایالات متحده اولین ETF این کشور یعنی S&P500 معرفی شد و شروع به کار کرد. در طی سال‌ها، صندوق‌های قابل معامله تکامل و تنوع بیشتری پیدا کردهاند و به انواع دارایی و بخش‌های مختلف توسعه یافتند.
امروزه صندوق‌های قابل معامله در سراسر دنیا برای داراییهای متنوعی معامله می‌شوند. این ابزار مالی به سرمایه‌گذار اجازه میدهد با هزینه کمتر، به شکلی شفاف و منعطف‌تر به بازارهای متعددی دسترسی داشته باشد.
انواع مختلف ETF
همانطور که ذکر شد ETFها در طول زمان تکامل پیدا کردهاند و به شکلهای مختلفی تبدیل شدهاند که عبارتند از:
صندوق قابل معامله (ETF) صنفی
صندوقهایی که برای یک بخش خاص طراحی شدهاند را ای تی اف صنفی مینامند. برای مثال صندوقی که در حوزه ساخت و ساز فعالیت می‌کند و تمام شرکت‌های این حوزه را در بر می‌گیرد.
صندوق قابل معامله (ETF) سهامی
ETFهایی سهامی، به سبدی از چندین سهام گفته میشود که ممکن است بر اساس صنعت یا جغرافیا در دسترس سرمایهگذاران قرار گرفته باشد. این صندوق‌ها گزینه مناسبی برای افراد کم‌تجربه و تازه‌کار است و نسبت به صندوق‌‌هاس مشترک هم کارمزد کمتری دارند.
صندوق قابل معامله (ETF) قراردادی
صندوق‌های گران‌تری نسبت به بقیه ETFها هستند که در آن سود حاصل از قراردادهای بین‌المللی، محلی یا شرکتی بین سرمایهگذاران توزیع میشود.
صندوق قابل معامله (ETF) کالا
این صندوق قابل معامله، در کالاهای فیزیکی مشخصی مانند طلا، نفت خام یا محصولات کشاورزی سرمایه‌گذاری می‌کند و سرمایه‌گذار را در معرض نوسانات قیمتی این کالاها قرار میدهد.
صندوق قابل معامله (ETF) ارزی
ETFهای ارزی، نرخ ارزهای مختلف را دنبال می‌کنند. این صندوق‌ها برای پیش‌بینی نرخ ارزهای خارجی یا به منظور مقابله با ریسک آن‌ها در سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صندوق قابل معامله (ETF) درآمد ثابت
ETFهای درآمد ثابت بر روی اوراق قرضه و دیگر داراییهای مشابه تمرکز دارند. آن‌ها به سرمایهگذاران امکان دسترسی به مجموعه‌ای متنوع از داراییهای درآمد ثابت مانند اوراق قرضه دولتی و اوراق قرضه شرکتی را ارائه می‌دهند. این ETFها از طریق پرداخت بهره، ایجاد درآمد می‌کنند و برای متعادل کردن سبد سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ETF بیت کوین چیست؟
با گسترش روز افزون تکنولوژی بلاکچین و توسعه پذیرش ارزهای دیجیتال، تأثیرگذاری آن‌ها در بازارهای مالی به سرعت افزایش یافته است.
ETF بیت کوین، به زبان ساده، یک نوع صندوق سرمایه‌گذاری متناظر با بیت کوین است. این صندوق به سرمایهگذاران اجازه میدهد بدون اینکه نیاز به حفظ کلیدهای خصوصی یا دسترسی مستقیم به ارزهای دیجیتال داشته باشند به صورت غیرمستقیم در بازار بیت کوین سرمایه‌گذاری کنند. ETF بیت کوین مبتنی بر ارزش و قیمت بیت کوین در بازارهای مالی است و این امکان را به سرمایه‌گذار میدهد از قیمت و عملکرد بیت کوین به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری بهره ببرند.
این ابزار به عموم و حتی افرادی که با تکنولوژی بلاکچین آشنایی ندارند، این توانایی را میدهد که به سادگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال و بیت کوین شوند. همچنین، ETF بیت کوین میتواند به عنوان یک دارایی جهت تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری عمل کند.
به علاوه، ETF بیت کوین از نظر قانونی نیز مزایایی دارد. این صندوق معمولاً تحت نظارت و تأیید مقامات مالی قرار دارد و مطابق با قوانین مربوط به بازارهای مالی عمل می‌کند. این امر باعث اعتماد بیشتر سرمایهگذاران برای خرید بیت کوین میشود.
مزایای ETF بیت کوین
1.دسترسی آسان به بازار بیت کوین
یکی از مهمترین مزایای ETF بیت کوین، دسترسی آسان و سریع به بازار بیت کوین برای سرمایهگذاران مختلف است. این ابزار به افرادی که با تکنولوژی بلاکچین آشنایی کمی دارند امکان میدهد به سادگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال و بیت کوین شوند و از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این بازار بهره‌مند شوند.
2.تنوع در پرتفولیوی سرمایه‌گذاری
ETF بیت کوین به سرمایهگذاران امکان میدهد با هر مقدار سرمایه، در بازار بیت کوین سرمایه‌گذاری کنند. این ابزار به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا به عنوان یک بخش از پرتفولیوی سرمایه‌گذاری‌شان، در بازار ارزهای دیجیتال حضور داشته باشند و از نوسانات قیمتی بیت کوین بهره‌برداری نمایند.
3.نظارت قانونی و اعتماد سرمایهگذاران
ETF بیت کوین تحت نظارت و تأیید مقامات تصمیم‌گینده در سیستم مالی قرار دارد و معمولاً مطابق با قوانین بازارهای مالی عمل می‌کند. این مزیت باعث افزایش اعتماد سرمایهگذاران به این ابزار میشود و نقش بسیار مهمی در پذیرش بیشتر آن ایفا خواهد کرد.
4.حفاظت از امنیت دیجیتال
با اینکه ETF بیت کوین به سرمایهگذاران اجازه میدهد به صورت غیرمستقیم در بازار بیت کوین سرمایه‌گذاری کنند، اما نیاز به حفظ کلیدهای خصوصی یا دسترسی مستقیم به ارزهای دیجیتال را از میان برمی‌دارد. این امر به سرمایهگذاران در حفاظت از امنیت دیجیتال و جلوگیری از دزدیده شدن ارزهای دیجیتال آن‌ها کمک می‌کند.
چالشها و نگرانیها
1.عدم کنترل و مالکیت مستقیم دارایی
یکی از ویژگیهای برجسته ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، مالکیت مستقیم و کنترل کامل توسط کاربران است. افراد میتوانند با داشتن کلیدهای خصوصی، به طور مستقیم روی داراییهای خود نظارت و کنترل داشته باشند و تراکنش‌های خود را مدیریت کنند. اما در مورد ETFهای بیت کوین، این کنترل مستقیم بر روی دارایی‌ها به دست مدیران صندوق خواهد بود. این موضوع باعث نگرانی افرادی است که علاقه‌مند به داشتن کنترل مستقیم بر روی داراییهای خود هستند.
2.زیر سوال رفتن تمرکززدایی
تمرکزگرایی در موضوع ETF بیت کوین به این معناست که تعداد محدودی شرکت و نهاد مالی این ابزارهای مالی را ایجاد و مدیریت می‌کنند. در واقع، تمرکز تصمیم‌گیری در دستگاه‌های محدود، میتواند منجر به افزایش قدرت و کنترل این نهادها بر بازار شود. به طور خلاصه، تمرکزگرایی مرتبط با ETFهای بیت کوین نگرانی‌هایی در خصوص شفافیت، عدالت و پایداری بازار ارزهای دیجیتال ایجاد می‌کند.
3.اعتماد به موسسه متمرکز در زمان فورک
زمانی‌که در یک شبکه هاردفورکی صورت گیرد، به به دارندگان توکن آن شبکه، توکن جدیدی (مانند بیت کوین کش) اختصاص داده میشود. در صورتی‌که فردی بر روی ETF بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده باشد برای دریافت توکن جدید باید به تصمیمات مدیر صندوق اعتماد کند و ناگزیر هر تصمیمی که گرفته میشود را بپذیرد.
4.زیر سوال رفتن حریم خصوصی کاربر
یکی از نگرانیهای مهم در ارتباط با ETF بیت کوین، از میان رفتن حریم خصوصی سرمایهگذاران است. این نگرانی بیشتر در خصوص افشای اطلاعات شخصی و مالی سرمایهگذاران مطرح میشود. به عبارت دیگر، زمانی که سرمایه‌گذار در یک ETF بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کند، اطلاعات مالی و هویتی او ثبت میشود. این موضوع میتواند به سوءاستفاده‌های مختلف از اطلاعات حساس سرمایهگذاران منجر شود.
از طرف دیگر، تعدادی از ETFهای بیت کوین از تکنولوژی‌های مبتنی بر بلاکچین برای حفظ حریم خصوصی استفاده می‌کنند. این تکنولوژی‌ها میتوانند اطلاعات شخصی سرمایهگذاران را به صورت رمزنگاری‌شده در بلاکچین ثبت کنند، به طوری که تنها صاحب اطلاعات قادر به دسترسی به آن‌ها باشد. با این حال، همچنان این موضوع نیازمند بررسی دقیق‌تری در خصوص امنیت و قابلیت اجرای این تکنولوژی‌ها است تا سرمایهگذاران بتوانند به طور کامل از حریم خصوصی خود مطمئن باشند.
در نهایت، حفظ حریم خصوصی سرمایهگذاران از جمله مسائل مهمی است که در مورد ETF بیت کوین مورد توجه قرار می‌گیرد و سرمایهگذاران باید با دقت به این نگرانیها، در انتخاب و سرمایه‌گذاری در این ابزارها توجه کنند.
چشم‌انداز قانون‌گذاری و پروسه تایید ETF بیت کوین
یکی از مسائل حیاتی در حوزه ارزهای دیجیتال، ملاحظات قانونی و فرآیند تایید محصولات مالی مبتنی بر این ارزها است. از جمله این محصولات میتوان به ETF بیت کوین به‌عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری اشاره کرد. به دلیل جدید بودن بازار ارزهای دیجیتال و بیت کوین، این ابزارهای مالی با چالش‌های قانونی منحصربه‌فردی مواجه هستند که نیازمند حمایت و ایجاد شفافیت از سوی قانونگذاران و مقامات مربوطه است.
در حال حاضر، تایید ETFهای بیت کوین و دیگر ابزارهای مشابه توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) یکی از موضوعات کلیدی است. این تایید، به‌عنوان یک گام مهم در جهت تشویق سرمایه‌گذاری در این بازار، اهمیت ویژه‌ای دارد. کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) تاکنون درخواست‌های متعددی برای تأیید ETFهای بیت کوین را رد کرده است، اما این موضوع به هیچ وجه نمی‌تواند مسیر رشد و توسعه ابزارهای مشابه را متوقف کند. بیشترین نگرانیها در این ارتباط به موضوعاتی مانند امنیت بازار، جلوگیری از تقلب و تأمین حمایت از حقوق سرمایهگذاران معطوف میشود.
پذیرش ETF بیت کوین چه تاثیری بر بازار می‌گذارد؟
اگر تایید ETF بیت کوین توسط SEC به واقعیت بپیوندد و این ابزار به عنوان یک ابزار مالی معتبر در بازار معرفی شود، تاثیر بسزایی بر افزایش اعتماد سرمایهگذاران و جذب سرمایه جدید به بازار ارزهای دیجیتال خواهد داشت. اما لازم به ذکر است که تایید ETFهای بیت کوین توسط SEC تنها یکی از اقدامات قانونی مورد نیاز برای پذیرش این ابزار است. نیاز به تطابق با دستورالعمل‌ها، نظارت مستمر و تلاش برای جلب اعتماد عمومی نیز از جمله مواردی هستند که در تبیین چشم‌انداز قانون‌گذاری و تایید ETF بیت کوین می‌بایست مدنظر قرار گیرند.
آیا پذیرش ETF بیت کوین موجب تمرکزگرایی میشود؟
همانطورکه اشاره شد یکی از بزرگترین نگرانیهای فعالان بازار ارزهای دیجیتال، موضوع تمرکزگزایی است. این افراد معتقدند ارائه ETF بیت کوین موجب خریدهای بسیار بزرگ از طرف موسسات مالی خواهد شد و این میتواند بخش بزرگی از شبکه را در اختیار این افراد قرار دهد.
در پاسخ به این نگرانی دو موضوع اهمیت پیدا می‌کند. اول اینکه داشتن بیت کوینهای بیشتر ارتباطی با در دست گرفتن قدرت شبکه آن ندارد. چرا که شبکه بیت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند. به این ترتیب شخص یا نهادی که قادر باشد 51 درصد از قدرت محاسباتی شبکه را در دست بگیرد، تهدیدی برای آن محسوب میشود.
اما فردی که مقدار زیادی بیت کوین داشته باشد میتواند با فروش آن روی قیمت تاثیر بگذارد. اتفاقی که در گذشته هم شاهد آن بودیم. به عنوان مثال فروش بیت کوین توسط تسلا یا فروش بیت کوینهای پشتوانه Terra روی قیمت بیت کوین تاثیر گذاشت. اما هیچ‌کدام از این اتفاقات موجب ریزش دائمی بیت کوین نشد و این ارز دیجیتال محبوب همچنان به راه خود ادامه داد.
سخن پایانی
ETF بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را به نحوی میتوان محل تقاطع دنیای مالی جدید و سیستم مالی سنتی دانست. جایی که به دلیلی پیچیدگیهای تکنولوژی این فضای جدید، سیستم مالی سنتی هم از نظر قانونی و هم از نظر زیربنایی به شکلی بی سابقه به چالش کشیده شده است.
ترکیب نوظهور بودن تکنولوژی و ادغام آن با سیستم مالی سنتی با خود بیم و امیدهای فراوانی را به همراه آورده است. اما نکته‌ای که نمی‌توان از آن غافل شد این است که بدون شک پذیرفته شدن درخواست‌های ETF از سمت موسسات بزرگی مانند Blackrock باعث ورود پول‌های بزرگی به این بازار میشود و میتواند ارزهای دیجیتال را به مرحله دیگری از پذیرش عمومی وارد کند.
منبع : نوبیتکس مگ
