با گسترش روزافزون دنیای رمز ارزها هر روز اصطلاحات و مفاهیم جدیدی به این حوزه معرفی می‌شود که شناخت و آگاهی آن‌ها برای سرمایه‌گذاران و کاربران این حوزه از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از این اصطلاحات مهم، فورک (Fork) است. این مفهوم به انشعابات بلاکچین اشاره دارد و انواع مختلفی را در بر می‌گیرد. در ادامه مطلب با این واژه، مفهوم و انواع آن بیشتر آشنا می‌شویم و تأثیر آن را بر دنیای رمز ارزها مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. توجه داشته باشید که متن محتوا جهت افزایش آگاهی شماست و جنبه تشویق بر سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال را ندارد. تا پایان مطلب همراه ما باشید.
منظور از فورک در دنیای ارز دیجیتال چیست؟
اگر از کاربران دنیای کریپتوکارنسی باشید، حتما میدانید که بلاکچین از پروتکلهای خاصی استفاده میکند که اطلاعات ثبت شده در آن را غیرقابل تغییر میسازد. برای مثال، در بلاکچین بیت کوین اندازه هر بلاک برابر با یک مگابایت و زمان ماین آن ده دقیقه درنظر گرفته شده است؛ این قوانین همواره اجرا شده و تغییر ناپذیرند. حال اگر کسی قصد تغییر این موارد را داشته باشد، باید یک به‌روزرسانی سیستمی انجام دهد.
به‌طورکلی ارزهای دیجیتال بر اساس الگوریتم‌های نرم‌افزاری به بازار عرضه می‌شوند. این الگوریتم‌ها به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهند تا باتوجه‌به قلبلیت متن باز شبکه از آن برای بهبود نسخه‌های خود استفاده کنند؛ همچنین دسترسی‌های لازم را برای بهبود عملکرد در بازار داشته باشند. درنهایت، تغییرات در کدهای منبع رمز ارزها موجب بهبود و به‌روزرسانی پلتفرم و ایجاد یک انشعاب جدید در شبکه خواهد شد.
به‌عبارت‌بهتر فورک در دنیای ارزهای دیجیتال به مفهومی اشاره دارد که موجب به‌روزرسانی و تغییر در پروتکل بلاکچین می‌شود. این فرآیند به‌عنوان یک انشعاب از شبکه اصلی بلاکچین عمل میکند. در ادامه مثال قبلی درنظر داشته باشید که بلاکچین بیت کوین کش که از تغییر پروتکلهای بیت کوین به‌وجود آمده است، انشعابی از این ارز دیجیتالی محسوب می‌شود.
انواع فورک
برای آنکه بتوان تأثیر انشعابات بر رمز ارزها را مورد بررسی قرار داد، بهتر است که در ابتدا با انواع آن آشنا شویم. به‌طورکلی، به‌روزرسانی‌های اعمال شده روی بلاکچین را می‌توان به دو دسته جزئی و کلی تقسیم کرد. بر اساس این تقسیم‌بندی، آن‌ها به دو گروه سافت فورک (Soft Fork) و هاردفورک (Hard Fork) تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
Soft Fork
سافت فورک، معروف به انشعاب نرم، در واقع یک انشعاب سازگار با نسخه‌های قبلی است که با ایجاد یک به‌روزرسانی جزئی در بلاکچین عمل میکند. شرکت‌کنندگان در شبکه حتی اگر این به‌روزرسانی را اعمال نکنند، قادر به اعتبارسنجی و تأیید تراکنش‌های شبکه خواهند بود. به‌عبارت‌دیگر، پذیرش این نوع انشعال به‌معنای ادامه زنجیره اصلی بلاکچین با ارتقا کدها، ویژگی‌ها و ترمیم‌های اعمال شده است. ضمن ذکر این نکته که با اجرای این انشعاب، زنجیره جدیدی ایجاد نمی‌شود؛ زیرا اکثر نودها این به‌روزرسانی را پذیرفته‌اند. افزودن قابلیت آدرس‌های چند امضایی به شبکه بیت کوین مثال بارزی از این نوع Fork است که با اجرای انشعاب نرم SH2P اعمال شده است.
Hard Fork
گاهی اوقات اعضای یک شبکه ممکن است در مورد مسائلی از قبیل امنیت، توزیع ارز، سرعت انتقال و موارد مشابه اختلاف نظر داشته باشند. این اختلافات در نهایت با یک انشعاب جدید به نام هارد فورگ همراه خواهد بود؛ به‌این‌نحو که تغییرات اعمال شده در شبکه با نسخه‌های قبلی سازگاری ندارند و اگر شرکت‌کننده به‌روزرسانی نکند، از شبکه جدا می‌شود. لازم‌به‌ذکر است که در این به‌روزرسانی ارز دیجیتال قبلی همچنان به قوت خود باقی است و از شبکه حذف نمی‌شود. انشعاب بیت‌کوین کش مثالی از این نوع Fork بوده که با افزایش اندازه بلاک به ۸ مگابایت ایجاد شده است و به‌طور مستقل از زنجیره بلوک بیت‌کوین به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
تفاوت هاردفورک و سافت فورک
مهمترین و اصلی‌ترین جنبه تفاوت هاردفورک و سافت فورک در نوع تغییراتی است که در پروتکل بلاکچین اتفاق میافتد. Hard Fork با پروتکل قبلی سازگار نیست و به ایجاد یک رمزارز جدید منجر می‌شود؛ درحالیکه در Soft Fork تغییرات با پروتکل قبلی سازگار است؛ در ادامه راه و درصورت موافقت اکثریت ماینرها با تغییرات نیز، به‌مرور کل کاربران از پروتکل جدید استفاده خواهند کرد.
تأثیرات ایجاد فورک
انشعابات تأثیرات مختلفی بر وضعیت ارزهای دیجیتال دارند. رفع ایرادات و بهبود شبکه یکی از مهمترین تأثیرات ایجاد انشعاب است که در قسمت‌های قبلی نیز به آن اشاره شد؛ به بیان بهتر این به‌روزرسانی‌های شبکه بی‌تردید به استحکام شبکه رمزارز مربوطه و رفع خطاهای گذشته منجر خواهد شد. بحث امنیت نیز در به‌روزرسانی‌های جدید بهبود یافته و تقویت می‌شود. از دیگر جوانب ایجاد انشعابات در بلاکچین شبکه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران
ازآنجایی‌که ممکن است برخی از رمزارزها هدف حملات سایبری قرار گیرند و سرمایه زیادی از تریدرها از دست برود؛ اجرای انشعابات روی شبکه درنهایت با معرفی رمز ارز جدیدی همراه خواهد بود که اعتماد سرمایه‌گذاران به آن ارز را جلب میکند.
تأثیر بر نرخ عرضه کوین‌ها
بعضی از انشعابات با اعمال تغییرات در قوانین اجماع شبکه به‌طور مستقیم بر میزان عرضه یا نرخ عرضه ارزها تأثیر می‌گذارند که این مسئله بر میزان تقاضای کاربران به‌شدت تأثیرگذار خواهد بود. همانطور هم که میدانید، تغییر در نرخ عرضه و تقاضا به‌معنای تغییر قیمت در رمز ارزها خواهد بود.
تأثیر Fork بر قیمت ارزهای دیجیتال
یکی دیگر از مهمترین جنبههای افزایش یا کاهش قیمت رمز ارزها، تأثیر احساسات کاربران ناشی از معرفی فورکهای جدید است. البته باید به این نکته توجه داشت که قیمت ارزهای دیجیتالی به پارامترها و فاکتورهای متعددی وابسته است و به‌همین‌دلیل نمی‌توان انشعابات را عامل اصلی تغییر قیمت و نوسان بازار رمزارزها معرفی کرد.
زمانی که یک Hard Gork برنامه‌ریزی شده اتفاق میافتد و قابلیت‌های یک بلاکچین بهبود می‌یابد، می‌توان پیش‌بینی کرد که احساسات عمومی کاربران نسبت به این واقعه مثبت خواهد بود. این موضوع به تنهایی می‌تواند یک سیگنال برای افزایش قیمت‌ها باشد. به‌عنوان نمونه، در نظر بگیرید که شبکه کاردانو با موفقیت Hard Fork آلونزو را اجرا و زمینه را برای ایجاد قراردادهای هوشمند فراهم کرده است. این اقدام درنهایت با افزایش محبوبیت و اعتماد کاربران به این شبکه و رمز ارز آن یعنی ADA همراه بوده است. به‌نظر شما Forkها از چه جوانب دیگری بر قیمت رمز ارزها اثرگذارند؟
منبع : مقاله بررسی تفاوت هارد فورک و سافت فورک
