حوزه‌ی فناوری بلاکچین جایی است که اعتماد و امنیت در اولویت قرار دارد و در نتیجه یک مکانیسم اجماع قوی می‌تواند باعث پیشبرد یا شکست هر پروژه‌ای شود. تندرمینت یکی از همین مکانیسم‌هاست؛ یک سیستم اجماع پیشگام و پروتکل شبکهای که به‌عنوان سنگ بنای جهان سیستمهای دفترکل توزیع شده ظاهر شده است.
این چارچوب نوآورانه را شرکت تندرمینت توسعه داده است و امروزه به یک راه‌حل همه‌کاره تبدیل شده است و توانسته نحوه تفکر افراد درباره‌ی برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapps) را تغییر دهد.
در این مقاله درباره‌ی ماهیت تندرمینت صحبت می‌کنیم و از این می‌گوییم که چگونه می‌توان به کمک آن بلاکچین را تقویت کرد و اکوسیستم آن را بهبود بخشید.
تندرمینت (Tendermint) چیست؟
تندرمینت یک پروتکل بلاکچین است که در سال ۲۰۱۴ ایجاد شد و برای تکثیر و راهاندازی برنامه‌های بلاکچین در تمام ماشین‌ها به روشی ایمن و سازگار استفاده می‌شود. این مکانیسم زاییده‌ی ذهن معمار نرم‌افزار بلاکچین، جی کئون و بیوفیزیکدانی به نام اتان بوچمت است. این پروتکل، پروتکلی است که می‌تواند با بلاکچینهای درون یک شبکه و همچنین بلاکچینهای خارجی ارتباط برقرار کند.
به کمک این پروتکل می‌توانید هر سیستم بلاکچینی را به طور یکپارچه ایجاد کنید. این کار به کوتاه‌شدن مراحل فنی زمان‌بر کمک میکند و در نتیجه می‌توانید روی خود برنامه متمرکز شوید.
برای درک بهتر رابطه‌ی میان تندرمینت و بلاکچین بهتر است یک پیتزا را تصور کنید. تندرمینت در حقیقت خمیر پیتزا یا همان پایه‌ی اصلی آن است که به توسعهدهندگان اجازه می‌دهد برنامه‌های بلاکچین بسیار زیادی را اختراع کنند. هنگامی که خمیر آماده شد دیگر می‌توانید هر تاپینگی را به آن اضافه کنید.
تندرمینت چگونه کار میکند؟
تندرمینت یک الگوریتم اجماع و پروتکل شبکهای با تحمل خطای بیزینسی (BFT) است که برای دستیابی به اجماع در یک شبکه توزیع شده از گرهها بهویژه در زمینه فناوری بلاکچین طراحی شده است. در ادامه درباره‌ی عملکرد کلی آن صحبت می‌کنیم:
- تنظیم گرهها یا نودها: شبکهای از گرهها ایجاد می‌شود که هر گره نماینده یک شرکت‌کننده در فرایند اجماع است. گرهها بسته به نقششان در شبکه می‌توانند تنها اعتبارسنج یا گره‌های کامل باشند.
- مرحله‌ی پیشنهاد: در تندرمینت یک رهبر که به‌عنوان پیشنهاددهنده هم شناخته می‌شود به روشی قطعی از بین گره‌های اعتبارسنج برای هر دور اجماع انتخاب می‌شود. این رهبر بلوکی از تراکنش‌ها را که معتقد است باید به بلاک چین اضافه شود پیشنهاد میکند. این بلوک پیشنهاد شامل یک امضای رمزنگاری برای تأیید صحت آن است.
- مرحله‌ی پیش از رأی‌گیری: هنگامی که بلوک پیشنهادی در شبکه اعلام می‌شود سایر نودهای اعتبارسنج آن را بررسی می‌کنند و سپس برای امضای توافق اولیه خود با بلوک پیشنهادی، رای پیش از رای گیری اصلی می‌دهند. یک گره اعتبارسنج تنها می‌تواند برای یک پیشنهاد در هر دور رای دهد.
- مرحله توافق اولیه: اگر اعتباردهنده بتواند دو سوم یا بیشتر رأی‌های اولیه را برای پیشنهادش دریافت کند یک رأی توافق اولیه برای آن پخش میکند.
- مرحله تعهد یا commit: اگر یک پیشنهاد در مرحله توافق اولیه هم حداقل دو سوم آرا را به دست آورد می‌تواند آن را تعهد شده در نظر گرفت. هنگامی که یک پیشنهاد متعهد بشود، دیگر بخشی از بلاکچین به‌حساب می‌آید و فرایند اجماع به دور بعدی می‌رود.
- مرحله پایانی: تندرمینت این مرحله را به‌سرعت پیش می‌برد. این به این معنی است که وقتی یک بلوک متعهد شد دیگر غیرقابل‌برگشت در نظر گرفته می‌شود. در اینجا سطح بالایی از امنیت وجود دارد؛ زیرا پس از نهایی‌شدن بلوک هیچ خطری برای سازماندهی مجدد یا اتفاقات مشابه وجود نخواهد داشت.
همچنین تندرمینت این موضوع را تضمین میکند که شبکه به پیشرفت خود ادامه می‌دهد حتی اگر بعضی از گرهها کند باشند یا حتی به‌صورت موقت پاسخگو نباشند. درصورتی‌که رهبر قبلی پاسخگو نباشد برای دورهای بعد رهبر جدیدی در نظر گرفته خواهد شد.
کاربرد تندرمینت
تندرمینت مانند یک موتور برای بلاکچین عمل میکند که توسعهدهندگان را قادر میسازد تا رمزنگاری پرزحمت و فنی موردنیاز برای راهاندازی یک بلاکچین را دور بزنند.
دورانی که مردم ارزهای رمزنگاری شده را نوعی تأمین مالی می‌دانستند که فقط افراد خاصی از آن استفاده می‌کردند دیگر گذشته است. این روزها ارزهای دیجیتال، جایگزین‌های کارآمدی برای گزینه‌های سنتی مانند پول نقد و طلا هستند. با تقویت همگرایی بین سهام‌داران صنعت و به کمک بلاکچینهای مبتنی بر تندرمیت این کار ساده‌تر و بهتر انجام خواهد شد.
تندرمینت از چه اجزایی تشکیل شده است؟
تندرمینت از دو بلوک اصلی تشکیل شده است: یک موتور اجماع بلاک چین و یک رابط کاربری عمومی.
- موتور اجماع بلاک چین: tendermint core یا همان موتور اجماع بلاکچین تضمین میکند که تراکنش‌ها بر روی هر ماشینی به یک ترتیب مشخص ثبت می‌شود. این باعث آسان‌تر شدن کار شبکه همتا به همتا می‌شود و اجماع اثبات سهام را ارائه میکند.
- رابط کاربری عمومی: با رابط بلاکچین برنامه کاربردی tendermint(ABCI)، می‌توان تراکنش‌ها را در هر زبان برنامه‌نویسی‌ای پردازش کرد؛ بنابراین این برنامه ابزاری برای بلاکچین است تا به پروتکل tendermint core متصل شود.
اهداف تندرمینت
تندرمینت چند هدف کلیدی در دنیای سیستمهای غیرمتمرکز دارد:
- اجماع امن و قابلاعتماد: این هدف اصلی تندرمینت است که یک اجماع ایمن و قابلاعتماد میان شبکه توزیع شده از گرهها ایجاد کند. این تضمین میکند که گرهها در شبکه بلاکچین بر سر ترتیب و اعتبار تراکنش‌ها توافق دارند، حتی در صورت وجود گره‌های معیوب و مخرب. این موضوع برای حفظ یکپارچگی بلاکچین و جلوگیری از دابل اسپندینگ یا حملات دیگر مؤثر است.
- نهایی‌شدن سریع: تندرمینت به نهایی‌شدن سریع کمک میکند. به این معنی که وقتی یک بلوک به بلاکچین اضافه شد و از طریق فرایند اجماع تأیید شد غیرقابل‌برگشت تلقی می‌شود. این زمان تأیید سریع برای برنامه‌هایی که به امنیت بالا و زمان تأیید پایین نیاز دارند، مانند تراکنش‌های مالی ارزشمند است.
- قابلیت همکاری: تندرمینت به شکلی طراحی شده است که یک بلاکچین آگنوستیک باشد و به آن اجازه می‌دهد به‌عنوان یک لایه اجماع برای پلتفرم‌های مختلف بلاکچین عمل کند. این پروژه در پروژه‌هایی مانند ارز دیجیتال کاسموس ادغام شده است که هدف آن ایجاد و تسهیل همکاری بین بلاکچینهای مختلف است و امکان انتقال دارایی‌ها و داده‌ها را در شبکه‌های مختلف فراهم میکند.
- مدولار بودن و سفارشی‌سازی: طراحی ماژولار تندرمینت آن را برای طیف وسیعی از کاربردها سازگار کرده است. توسعهدهندگان می‌توانند از tendermint core به‌عنوان یک بلوک ساختمانی پایه استفاده کنند و سایر اجزای سیستم بلاکچین خود را برای برآوردن نیازهای خاص، سفارشی‌سازی کنند.
- برنامه‌های غیرمتمرکز: تندرمینت می‌تواند به‌عنوان مکانیزم اجماع برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز که به سطح بالایی از امنیت و اطمینان نیاز دارند استفاده شود. این یک پایه پایدار و مطمئن برای Dapp در صنایع مختلف مالی، زنجیره تأمین و بازی فراهم میکند.
- بلاکچینهای خصوصی و کنسرسیومی: تندرمینت به بلاکچینهای عمومی محدود نمی‌شود. همچنین می‌توان از آن در بلاکچینهای خصوصی و کنسرسیومی استفاده کرد، جایی که شرکت‌کنندگان ممکن است اشخاص شناخته شده و قابلاعتماد باشند؛ اما یک مکانیسم اجماع ایمن و کارآمد هنوز ضروری است.
مزایا و معایب تندرمینت
تندرمینت هم مانند هر چیز دیگری مزایا و معایب خودش را دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مزایای tendermint
- به خاطر توان عملیاتی بالا، معاملات بلافاصله تأیید می‌شوند.
- پشتیبانی از تمام زبان‌های برنامه‌نویسی
- مقیاس‌پذیری افقی از طریق منطقه‌بندی
- صرفه‌جویی در منابع محاسباتی
معایب tendermint
- فقدان انگیزه در میان کاربرانی که معتقدند نقششان در رأی‌گیری چندان اهمیت ندارد و در نهایت قدرت در گذر زمان در دست صرافیها و سایر خدمات متمرکز خواهد بود.
- عدم تغییر سهام در طول چند ماه
جمع‌بندی
همان‌طور که صنعت بلاکچین به گسترش و افزایش تنوع ادامه می‌دهد نیاز به مکانیسم‌های اجماع قابلاعتماد و کارآمد به طور فزاینده‌ای آشکار می‌شود. تندرمینت با الگوریتم اجماع کاربردی خود پایه‌ای قوی برای ایجاد شبکه‌های بلاکچین ایمن و مقیاس‌پذیر ارائه کرده است و از طریق پروژه‌هایی مانند کاسموس توانسته است به عاملی برای اتصال و همکاری متقابل تبدیل شود.
چه علاقه‌مند باشید پروژه بلاکچین خود را داشته باشید و چه به دنبال افزایش عملکرد و امنیت یک پروژه موجود باشید انعطاف‌پذیری و سابقه اثبات شده تندرمینت آن را به یک انتخاب قانع‌کننده تبدیل کرده است. فرقی نمی‌کند موضوع خدمات مالی است، مدیریت زنجیره تأمین یا پلتفرم‌های بازی و برنامه‌های غیرمتمرکز، تندرمینت سازگاری خود را با بخش‌های مختلف نشان داده است.
در دنیایی که اعتماد، امنیت و تمرکززدایی در خط مقدم نوآوری‌های تکنولوژیکی قرار دارند، تندرمینت همچنان ابزاری ارزشمند است که مسیر را به‌سوی آینده‌ای غیرمتمرکز باز میکند.
