رمز ارزهای زیادی هستند که معمولاً در ابتدای پروژه، تعداد کل ذخایر توکنشان را اعلام میکنند. مثلاً ارز دیجیتال بیت کوین زمانی که تازه راه اندازی شد، تعداد کل ذخایرش را ۲۱ میلیون اعلام کرد. این قضیه برای بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر هم صدق میکند. وقتی که منابع یک کوین ثابت باشد، ارزش گذاری آن بر اساس میزان عرضه و تقاضا اثبات میشود. اما کوین‌هایی هم هستند که از این قانون پیروی نمی‌کنند. احتمالاً شما هم چندین بار اسم شت کوینها به گوشتان خورده است، اما به طور دقیق در مورد آنها اطلاعات دقیقی ندارید.
ما در این مقاله قصد داریم شما را با شت کوین و ویژگی‌های آنها آشنا کنیم. پس در ادامهٔ این مطلب با ما همراه باشید.
شت کوین (shit coin) چیست؟
احتمالاً حدود سالهای ۲۰۰۸ یا ۲۰۰۹ (یعنی درست پس از خلق بیت کوین) بود که اصطلاح شت کوین (shit coin) بر سر زبان افتاد. شت کوین (یا در فارسی ارز دیجیتال انزجاری) همانطور که از نامش پیداست، اشاره به ارزهای دیجیتال کم ارزش و فاقد حاکمیت واقعی دارد.
ارزهای دیجیتالی که معلوم نیست پروژه‌هایشان چه هدفی را دنبال میکنند. این ارزها از آنجایی که هیچ تکنولوژی یا ایده جدیدی را مطرح نمی‌کنند یا ارائه نمی‌دهند، ارزش گذاریشان هم روی هوا و بر حسب حدس و گمان است و هر لحظه پس از عرضه، ممکن است ارزششان فرو بریزد.
این شت کوینها معمولاً تیم توسعه دهنده ناشناسی دارند، ایده‌های خیلی از آنها کپی است و ارزش خاصی ندارند. از آنجایی که نقدینگی آنها شاید حتی کمتر از ۴۰ هزار دلار باشد، برای سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت چندان ایدهٔ خوبی نیستند، زیرا آینده مشخصی ندارند. پس در کل شت کوینها کاربرد خاصی ندارند و ارزش آنها صرفاً به موجودیت خودشان و ارزش ذاتی‌شان است.
البته گاهاً از اصلاح شت کوین برای تمام آلت کوین‌های به غیر از بیت کوین استفاده میشود. اما به‌عنوان‌مثال می‌توانیم به دوج کوین (doge coin) اشاره کنیم که بر اساس یک میم ساخته شده است و پایه و اساس خاصی ندارد. پس دوج‌کوین، یک شت کوین محسوب میشود.
ادعاهایی که شت کوینها مطرح میکنند
- شت کوینها ادعا دارند که برای حل مشکلی آمدهاند اما با کمی تحقیق متوجه میشویم که مشکلی که از طرف آنها مطرح میشود اصلاً وجود ندارد و این ادعای واهی بیش نیست.
- از طرفی طرفداران شت کوینها با استناد به قیمتهای گاهاً بالای شت کوینها معتقد هستند که این کوینها از اعتبار بالایی هم برخوردار هستند اما چنین چیزی کاملاً بی‌ربط است و رشد قیمت ارز دیجیتال نشان دهنده معتبر بودن پروژه آن و خوب بودن آن نیست.
- معمولاً شت کوینها وعده‌هایی را در بارهٔ پروژه‌شان و آینده آن می‌دهند. با نگاهی کوتاه به گذشته این شت کوینها می‌توانیم بفهمیم آیا وعده‌هایی که قبلاً داده‌اند عملی شده است یا ما صرفاً با یکسری وعدهٔ پوچ روبه‌رو هستیم.
مزایای شت کوین
شت کوینها از آنجایی که قیمت گذاریشان از قانون خاصی پیروی نمیکند و ارزش گذاریشان چندان روی حساب و کتاب نیست، ممکن است در برهههایی از زمان، افزایش قیمتهای شدیدی داشته باشند. سرمایه گذارانی که روی شتکوینها تمرکز میکنند، در مدت زمان کوتاهی می‌توانند سودهای بسیار زیادی به دست بیاورند، زیرا ارزش این شتکوینها در برهههایی از زمان پامپ (pump) میشود و به طرز معجزه آسایی بالا می‌رود.
ضمناً از آنجایی که قیمت پایینی دارند، می‌توان حجم زیادی از آنها را نگهداری کرد. دسترسی به آنها برای خرید و فروش هم بسیار آسان است.
معایب شت کوین
به همان راحتی که قیمت شت کوینها میتواند افزایش پیدا کند، میتواند کاهش پیدا کند و دچار ریزش شدید قیمت شود. این نکته را هم نباید فراموش کرد که همیشه این امکان وجود دارد که صرافیها تصمیم بگیرند دیگر از یک شتکوین پشتیبانی نکنند.
چه عاملی بر روی قیمت شت کوینها تأثیر میگذارد؟
هرچقدر معامله گران بیشتری این شتکوینها را خریداری کنند، قیمت این شت کوینها افزایش پیدا میکند. این معامله گران حجم زیادی از این شت کوینها را خریداری میکنند و با هر پامپ سود خوبی دریافت میکنند. پس مهم‌ترین عاملی که بر روی قیمت این شتکوینها تأثیر میگذارد استراتژی پامپ و دامپ است.
اما اگر به پیشینهٔ دوج‌کوین نگاه کنیم می‌بینیم که حتی توییت‌های ایلان ماسک به راحتی بر روی بالا و پایین شدن قیمت این شتکوین تأثیر دارد. پس موضوع فقط به تحلیل‌های تکنیکال خلاصه نمی‌شود.
چه کیف پولها و چه صرافیهایی از شت کوینها پشتیبانی میکنند؟
کیف پولهای زیادی هستند که برای شتکوینها مناسب هستند و از آنها پشتیبانی میکنند. در ادامه چند نمونه از آنها را برایتان فهرست میکنیم:
- کیف پولهای سخت افزاری ledger nano x ، ledger nano s ، trezor one و trezor model T
- کیف پولهای نرم افزاری trust wallet، coinomi، jaxx، exodus، meta mask
در مورد صرافی هم لیست بسیار بلند بالایی از اسم صرافیها را می‌توانیم برایتان بیاوریم اما در کل لازم به ذکر است که اغلب صرافیها از شت کوینها پشتیبانی میکنند و اگر قصد خرید آنها را، چه از صرافی‌های داخلی و چه خارجی، دارید جای نگرانی نیست.
بیشتر بخوانید:کیف پول ارز دیجیتال چیست؟چگونه کریپتو والت مناسب انتخاب کنیم؟
چطور شتکوینها را تشخیص دهیم؟
یک جملهٔ بامزهای هست با این مضمون که همهٔ کوینها، شتکوین هستند مگر خلاف آن ثابت شود. یک اصطلاحی در دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارد به نام شیلینگ. حالا شیلینگ یعنی چه؟ وقتی که در مورد یک ارز دیجیتال در دنیای مجازی تعریف و تمجیدهای زیادی میشود، به این کار شیلینگ میگوییم.
در نظر داشته باشد که کوینی که پشت تمام فعالیت‌ها و وجودش معنی و هدف بزرگ و مشخصی باشد، نیاز به جاروجنجال و تبلیغات ندارد و خودش به مرور راه خودش را پیدا میکند و معروف میشود و این فقط شت کوینها هستند که به تبلیغات و حواشی زیاد نیاز دارند.
نکتهٔ دیگری که باید به آن توجه کنید این است که ارزهای دیجیتال معتبر دارای وایت پیپر (white paper) هستند. این وایت پیپیر، سندی است که در مورد آن ارز دیجیتال و پروژه‌اش اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می‌دهد و شما را به سرمایه گذاری در آن تشویق میکند. اگر ارز دیجیتالی وایت پیپیر نداشته باشد می‌توانیم آن را از شت کوینها به حساب بیاوریم.
چه عواملی باعث افزایش قیمت شت کوینها (shitcoin) می‌شوند؟
قیمت ارزهای دیجیتال تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. یکی از این عوامل مهم، کاربرد آن‌هاست. هر چقدر یک ارز دیجیتال کاربرد بیشتری داشته باشد، تقاضا برای آن نیز بیشتر خواهد بود. برای مثال، بیت‌کوین به عنوان یک ذخیره امن ارزش (Store of Value) و یک روش پرداخت شناخته میشود. اتریوم با هدف ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز قدرتمند فعالیت میکند. همچنین، برخی دیگر از ارزهای دیجیتال با هدف کاربرد در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) توسعه یافته‌اند. با این حال، شت کوینها هیچ‌گونه کاربردی را به صراحت یا به طور ضمنی ارائه نمی‌دهند و بر خلاف همه این موارد عمل میکنند.
شتکوینها معمولا در اوج بازارهای صعودی، زمانی که احساسات سرمایه‌گذاران در بالاترین سطح خود قرار دارد، عرضه می‌شوند. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران کمتر به کاربرد و ارزش ذاتی ارز دیجیتال و بیشتر به سودهای کوتاه‌مدت و افزایش سرمایه خود اهمیت می‌دهند. این زمان، بهترین فرصت برای عرضه یک shitcoin به بازار و کسب بیشترین توجه به آن است.
بنابراین، علیرغم عدم وجود ارزش ذاتی، شت کوینها می‌توانند در شرایط خاص بازار، به دلیل هیجان و سفته‌بازی سرمایه‌گذاران، با افزایش قیمت مواجه شوند. اما این افزایش قیمت، پایدار نبوده و به سرعت حباب آن می‌ترکد. به همین دلیل، سرمایه‌گذاری در شتکوینها ریسک بسیار بالایی دارد و به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
بازاریابی شت کوینها چگونه انجام میشود؟
بازاریابی Shitcoinها به دو روش اصلی صورت میگیرد:
۱٫ وعدههای غیرواقعی: روش اول با وعدههای صریح درباره سودهای کلان و غیرقابل باوری که هرگز محقق نخواهد شد، عمل میکند. این وعدهها اغراقآمیز و دست نیافتنی هستند و تنها با هدف جلب سرمایه‌گذار و افزایش قیمت لحظه‌ای Shitcoin مطرح می‌شوند.
۲٫ایجاد جامعه هوادار: روش دوم، بر ایجاد یک جامعه پرشور از دنبال‌کنندگان متعصب استوار است. در این روش، سازندگان Shitcoin به صراحت اعلام میکنند که ارز دیجیتال آنها کاربردی ندارد، اما تلاش میکنند با ایجاد هیجان و جلب علاقه، افراد را به خرید ترغیب کنند تا به این ترتیب، قیمت را بالا ببرند.
هر دوی این روش‌های بازاریابی، وابستگی شدیدی به تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی و استفاده از اینفلوئنسرهای حوزه ارز دیجیتال دارند.
برای ایجاد هر چه بیشتر تبلیغات و جلب توجه در کوتاه‌ترین زمان ممکن، سازندگان شت کوینها اینفلوئنسرهای حرفه‌ای حوزه ارز دیجیتال را استخدام میکنند تا به اصطلاح، «شیلی» (shill) برای ارز خود بزنند. این اینفلوئنسرها در شبکه‌های اجتماعی محبوب در میان فعالان ارز دیجیتال، مانند توییتر و یوتیوب، دنبال‌کنندگان انبوهی دارند. وظیفه آنها بزرگ‌نمایی و ایجاد هیجان در مورد عرضه شت کوین است تا توجه و مشارکت حداکثری را جلب کرده و افراد بیشتری را به خرید ترغیب کنند. اینفلوئنسرهای «شیلر» معمولا برای خدمات خود هزینه دریافت میکنند و همچنین، برای همسو کردن منافع خود با تیم سازنده Shitcoin، اغلب بخشی از کل توکن‌های عرضه شده را به عنوان حق‌الزحمه دریافت میکنند.
بنابراین، بازاریابی شتکوینها بر اساس فریب، اغراق، و ایجاد هیجان کاذب صورت میگیرد و هیچ ارتباطی با ارزش واقعی و کاربرد ندارد. سرمایه‌گذاری در Shitcoinها با ریسک بسیار بالایی همراه است و به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
علاوه بر روش‌های قبلی، تکنیک‌های بازاریابی دیگری نیز برای Shitcoinها وجود دارد:
هدایای رایگان (Giveaways): پروژه‌های شت کوین اغلب برای جذب سرمایه‌گذار، هدایای رایگانی از توکن‌های خود ارائه می‌دهند. این هدایا با هدف ایجاد هیجان و ترغیب افراد به خرید بیشتر صورت میگیرد.
ایردراپ (Airdrops): در روش ایردراپ، تیم سازنده Shitcoin به صورت رایگان، مقداری از توکن‌های خود را برای کیف پولهای منتخب ارسال میکند. این کار باعث میشود تا افراد بیشتری از وجود این شتکوین مطلع شوند و برای خرید آن ترغیب شوند.
سوزاندن توکن (Token Burns): در این روش، بخشی از توکن‌های شت کوین به طور عمد از گردش خارج شده و سوزانده می‌شوند. با کاهش عرضه کل توکن‌ها، به صورت مصنوعی، حس کمیابی ایجاد میشود که میتواند منجر به افزایش قیمت لحظه‌ای شود.
با ترکیب این تکنیک‌ها، شتکوینها تلاش میکنند تا در عین حال که عرضه بسیار بالایی (میلیاردها یا حتی تریلیون‌ها) دارند، حس کمیابی و تقاضای بالا را برای خود ایجاد کنند. اما هدف نهایی این تکنیک‌ها تنها ایجاد ترس از دست دادن فرصت (FOMO) است.
تفاوت بین میم‌کوین (Meme Coin) و شتکوین (Shitcoin)
تشخیص تفاوت بین این دو نوع ارز دیجیتال در دنیای گسترده و متنوع ارزهای دیجیتال میتواند دشوار باشد. برای شفاف‌سازی بهتر، چند پارامتر کلیدی وجود دارد که باید به آنها توجه کنیم:
- هدف (Purpose): در حالی که ارزهای دیجیتال به طور معمول برای حل یک مشکل خاص در بازار یا ارائه یک راه‌حل کاربردی توسعه می‌یابند، هدف اصلی شتکوینها اغلب کسب سریع سود برای سازندگان و سرمایه‌گذاران آن‌هاست.
- ارزش بازار (Market Worth): نقدشوندگی (Liquidity) و ارزش بازار شتکوینها به دلیل کم‌ارزش بودن، پایین است. به همین دلیل، فروش یا معاوضه آنها دشوار است. در مقابل، آلت‌کوین‌ها معمولا نقدشوندگی بالاتر و ارزش بازار بیشتری دارند و به همین دلیل، خرید و فروش آنها آسان‌تر است.
- فناوری (Technology): فناوری به کار رفته در آلت‌کوین‌ها به طور کلی قوی‌تر و پیشرفته‌تر از فناوری شتکوینها است. در حالی که فناوری شتکوینها اغلب ضعیف و آزمایش‌نشده است.
- پتانسیل سرمایه‌گذاری (Potential for Investing): با توجه به کاربرد ضعیف، شتکوینها معمولا پتانسیل کمی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت دارند. در حالی که ارزهای دیجیتال می‌توانند از نظر سرمایه‌گذاری، پتانسیل بالایی داشته باشند. با این حال، به صورت بالقوه، ممکن است یک شتکوین سودآوری قابل توجهی به همراه داشته باشد (اما این مورد بسیار نادر است).
- ریسک (Risk): ریسک سرمایه‌گذاری در شتکوینها معمولا بسیار زیاد است. در حالی که ریسک سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال میتواند متفاوت باشد. سادگیِ دستکاری قیمت پروژه توسط سازنده‌ی آن، باعث میشود تا شتکوینها اغلب به عنوان طرح‌های «پامپ و دامپ» شناخته شوند.
به طور خلاصه، میم‌کوین‌ها می‌توانند در دسته خاصی از آلت‌کوین‌ها قرار بگیرند که بر اساس شوخی ساخته شده‌اند. اما شتکوینها با اهداف سودجویانه و بدون هیچ‌گونه ارزش یا کاربرد واقعی ایجاد می‌شوند. بنابراین، برای سرمایه‌گذاری امن و منطقی، بهتر است از شتکوینها دوری کنید و بر روی ارزهای دیجیتال با پتانسیل کاربردی و فناوری قوی تمرکز نمایید.
شت کوین‌های معروف
علاوه بر دوج‌کوین که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، شت‌کوین‌های دیگری مانند شیبا اینو، کیشو، فگ و اکیتا هم بودند، که بسیار سریع معروف شدند و در مدت کوتاهی سود بسیار زیادی نصیب سرمایه گذاران کردند. از طرف دیگری شت کوین‌های دیگری مانند بیت کانکت (bit connect) هم بودند که یک شبه قیمتشان از ۴۰۰ دلار به ۷ دلار سقوط کرد. بنابراین اوضاع کوتاه مدت شت کوینها هم همیشه گل و بلبل نیست.
شت کوین های آینده دار
- میم‌های وال استریت (Wall Street Mems)
- دوج کوین (Dogecoin)
- شیبا اینو (Shiba Inu)
- فلوکی اینو (Floki Inu)
- بیبی دوج کوین (Baby Dodge Coin)
- پپه کوین (PEPE Coin)
- پیکامون (Pikamoon)
- کپیوم (Copium)
حرف آخر
اگر شما هم با دیدن بالا رفتن قیمت شتکوینها تحریک شده‌اید که آنها را خریداری کنید، مانعی بر سر راه شما نیست. شت کوینها غول‌های بی شاخ و دمی نیستند که تمام سرمایه‌های شما را یکجا ببلعند. اما حتماً قبل از خرید آنها، در مورد پیشینهٔ آن کوین تحقیق کنید، از تحلیل‌های کارشناسان استفاده کنید و به سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت بر روی این کوینها اکتفا کنید. سرمایه‌گذاری‌های حساب شده روی شت کوینها، چه بسا بتوانند سود خوبی را نصیب شما کنند.
