کاهش شدید ارزش شاخص دلار در تنشهای ایران و اسرائیل؛ بیتکوین به عنوان پناهگاه امن سرمایهگذاران
در هفتههای اخیر، با تشدید تنشهای ژئوپلیتیک میان ایران و اسرائیل، شاخص دلار آمریکا (DXY) به پایینترین سطح خود در سه سال اخیر رسیده است. این در حالی است که بیتکوین بار دیگر جایگاه خود را با صعود به بالای ۷۰ هزار دلار تثبیت کرده است. این روند همزمان با تحلیلهای گسترده درباره نقش دلار به عنوان دارایی امن در دوران بحران، بحثهای جدیدی را در بازارهای مالی برانگیخته است.
بیتکوین: پناهگاه جدید سرمایهگذاران در دوران بحران
یکی از مفاهیم کلیدی که در تحلیل شاخص دلار مورد توجه قرار میگیرد، موضوع «پرواز به سمت داراییهای امن» است. بهطور سنتی، در شرایط بحرانی یا افزایش تنشهای ژئوپلیتیک، سرمایهگذاران تمایل دارند داراییهای پرریسک مانند رمزارزها را کنار گذاشته و به گزینههای باثباتتری همچون دلار آمریکا، طلا یا اوراق قرضه دولتی روی آورند. اما اتفاقات اخیر نشان میدهد که این الگوی رفتاری در حال تغییر است.
کاهش DXY در بحران اخیر، نشان میدهد که دلار دیگر آن جایگاه امن گذشته را ندارد. در مقابل، بیتکوین علیرغم نوسانات توانسته اعتماد بخش قابلتوجهی از بازار را جلب کند. این تغییر میتواند نشانهای از رشد بیتکوین به عنوان پناهگاه جدید سرمایهگذاران در عصر دیجیتال باشد؛ تغییری که مسیر جریان سرمایه جهانی را در آینده بازتعریف خواهد کرد.
آیا دلار دیگر پناهگاه امن نیست؟
«لین آلدن»، اقتصاددان کلان در تحلیلی اظهار داشت: «شاخص دلار امروز در حال لمس کفهای قیمتی جدید است و طی هفتههای اخیر تقریباً هیچ تقاضایی از سوی سرمایهگذاران برای ترس از سوی سرمایهگذاران دریافت نکرده است.» به گفته او، برخلاف بحرانهای گذشته، دلار این بار نتوانسته جذابیت سابق خود را در برابر نااطمینانیهای ژئوپلیتیک حفظ کند.
فیات در حال محو شدن است!
«جیمی کوتز»، تحلیلگر رمزارز نیز بر همین نکته تأکید کرده و گفته است: «فیات در حال محو شدن است.» شاخص DXY که قدرت دلار را در برابر ارزهای اصلی جهان نشان میدهد، به ۱۰۳.۸ رسیده که پایینترین سطح آن از فوریه ۲۰۲۳ تاکنون است. کاهش ۱.۹ درصدی DXY طی یک ماه گذشته، دقیقاً همزمان با تشدید تنشهای جدید بین ایران و اسرائیل در تاریخ ۱۹ آوریل رخ داده است.
در شرایطی که انتظار میرفت بازار به سمت داراییهای باثبات مانند دلار یا اوراق قرضه دولتی متمایل شود، شاهد کاهش ارزش دلار بودهایم. برای مقایسه، در اکتبر ۲۰۲۳ و پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل، شاخص دلار ۱۰۷.۳ درصد رشد کرده بود.
رشد بیتکوین در اوج نااطمینانی
در همین حال، بیتکوین بار دیگر قدرت خود را به رخ کشیده است. پس از افت کوتاهمدت به زیر سطح ۶۰ هزار دلار، قیمت بیتکوین با برقراری آتشبس موقت توسط دونالد ترامپ از روز دوشنبه روند صعودی در پیش گرفته و اکنون در محدوده ۷۰,۵۰۰ دلار معامله میشود. این رشد بیتکوین در شرایطی رخ داده که بسیاری از بازارها به دلیل ریسکهای موجود در وضعیت «ریسکگریزی» (risk-off) قرار داشتند.
کنترل بازار در دست گاوهاست
«متئو هایلند»، تحلیلگر رمزارز، معتقد است که «گاوها کنترل بازار را در دست گرفتهاند» و دیگر تحلیلگران نیز به مقاومت بالای بیتکوین در برابر شرایط پرریسک اخیر اشاره دارند.
رمزارزها، بازار نوظهور امروز
بیتکوین در ماه گذشته موفق به شکست دو روند نزولی دههای شده است که به عنوان نشانهای از تغییر روند و بازگشت امیدها به بازار تلقی میشود. «جیمی کوتز» نیز با مقایسه شرایط فعلی با اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، گفته است: «آخرین بار که دلار بهطور جدی تضعیف شد (در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴)، سرمایهها به سمت بازارهای نوظهور و کالاها سرازیر شد.»
او ادامه میدهد: «در آن دوران، این بازارها نسبت به بازارهای توسعهیافته سه برابر بهتر عمل کردند، و این همان زمانی بود که قدرتهایی مانند کشورهای BRICS سر برآوردند. امروز نیز رمزارزها همان نقش بازار نوظهور را بازی میکنند. سرمایهها به سمتی میروند که انحصار رشد در آن است.»
نتیجهگیری
با توجه به کاهش شاخص دلار و ضعف DXY در ایفای نقش پناهگاه امن، سرمایهگذاران به دنبال فرصتهای رشد در داراییهای جایگزین مانند بیتکوین هستند. رشد بیتکوین در چنین شرایطی نشان میدهد که اعتماد به ارزهای دیجیتال به عنوان بازارهای جدید، در حال افزایش است. تحلیل شاخص دلار و رفتار بازار رمزارز میتواند تصویری روشن از تغییرات بنیادین در ساختار اقتصاد جهانی ارائه دهد.
منبع: کوین تلگراف