یکی از مهمترین مشکلات شبکه بلاکچین، مقیاسپذیری نامناسب آن است. این مشکل بیشتر در مورد بیت کوین و رمزارزهای قدیمی و بزرگتر صدق میکند. مقیاسپذیری کم به این معناست که شبکه بلاکچین، امکان انجام تعداد زیادی تراکنش در مدتزمان کوتاهی را ندارد. برای حل این مشکل، راهحلی به نام لایتنینگ نتورک را ارائه دادهاند. در این مطلب به بررسی این راهحل و مزایای آن خواهیم پرداخت.
لایتنینگ نتورک (Lightning Network) چیست؟
شبکه لایتنینگ یا صاعقه، نوعی تکنولوژی لایه دوم و خارج از زنجیره به شمار میرود که برای پرداختهای خرد مربوط به Bitcoin مورداستفاده قرار میگیرد. این شبکه توسط تائودوس دریا و جوزف پون ابداع شد و بهتدریج آن را توسعه دادهاند. هدف از ایجاد این شبکه، انجام سریعتر معاملات کوچک است. تمام معاملاتی که روی شبکه لایتنینگ انجام میشوند، کارمزد کمتری داشته و تأیید کردن آنها هم در مدتزمان کوتاهتری انجام خواهد شد. در یک توضیح کلی باید گفت شبکه لایتنینگ برای انجام معاملات خارج از زنجیره با سرعت بالاتر و هزینه کمتر طراحیشده است.
بلاکچین اصلی Bitcoin امکان انجام 7 تراکنش در یک ثانیه را دارد. با توجه به محبوبیت بالا و روزافزون این ارز، برای اینکه برای معاملات روزانه مورداستفاده قرار گیرد، باید پتانسیل مدیریت بیشتر از صدها تراکنش در یک ثانیه را داشته باشد. ازآنجاییکه Bitcoin بهخودیخود ماهیت غیرمتمرکزی دارد، زمان زیادی طول میکشد تا به چنین ایدهآلی برسد. در چنین شرایطی، لایتنینگ نتورک به کمک آمده و با ایجاد یک لایه دوم در این بلاکچین، مشکل را تا حدودی برطرف میکند. در لایه دوم، چند کانال پرداخت بین افراد وجود دارد که معاملات از طریق آنها انجام میشود و بعد از اتمام این معاملات، نتیجه نهایی روی بلاکچین اصلی نمایش داده خواهد شد.
نحوه کار شبکه لایتنینگ
برای اینکه بهتر بتوانید عملکرد این شبکه را درک کنید، برایتان یک مثال میزنیم. فرض کنید بین دو نفر، مراودات مالی زیادی وجود دارد و روابط کاری آنها به شکلی پیش میرود که حتماً باید این مراودات با سرعت بالایی انجام شوند. این دو نفر برای رسیدن به اهداف خود و انجام سریعتر تراکنشهای مالی بین خود، تصمیم میگیرند از لایتنینگ نتورک استفاده کنند.
برای این منظور، این دو نفر باید یک کیف پول چند امضایی ایجاد کرده و هر دوی آنها کلید خصوصی آن را داشته باشند؛ سپس هر دو سمت معامله، میزان مشخصی از Bitcoin را به این کیف واریز کنند. برای مثال باید از سمت هر کدام، 5 بیت کوین به کیف پول انتقال دادهشده باشد. بعدازاین مرحله، آنها میتوانند بدون هیچ محدودیتی معاملات خود را انجام دهند و تمام این معاملات در کیف پول مشترکی که دارند، به ثبت میرسد. در طی انجام این تراکنشها، نتیجه نهایی به بلاکچین اصلی اعلام نمیشود، بلکه بعدازاینکه کانال بسته شد، نتیجه نهایی به بلاکچین اطلاع داده خواهد شد. بهاینترتیب شبکه صاعقه به دو یا چند نفر امکان میدهد تعداد نامحدودی تراکنش انجام داده و بعد از اتمام معاملاتشان، آن را در قالب فقط یک تراکنش به بلاکچین اصلی اعلام کنند.
مزایای شبکه لایتنینگ
همانطور که در بخشهای قبلی متوجه شدید، لایتنینگ نتورک میتواند به حل مشکل مقیاسپذیری کمک کرده و تراکنشهای Bitcoin را با سرعت بیشتری انجام دهد. علاوه بر این، استفاده از این شبکه مزایای دیگری هم دارد که برخی از آنها عبارتاند از:
- استفاده از این شبکه برای تراکنشهای خرد، باعث کاهش هزینهها خواهد شد.
- با استفاده از این شبکه امکان تبدیل رمزارزهای مختلف به همدیگر وجود دارد و نیاز به صرافی کاهش پیدا میکند.
- امکان مبادله ارز بین بلاکچینهای مختلف را فراهم میکند.
- این شبکه بهصورت مداوم در حال آپدیت است تا مشکلات احتمالی را برطرف کند.
معایب شبکه لایتنینگ
در کنار مزایای مختلف لایتنینگ نتورک، باید به نقاط ضعف و مشکلات آن هم اشاره کنیم تا شناخت شما از این تکنولوژی کامل شود:
- ازجمله مهمترین معایب این شبکه، باید به کاهش امنیت تراکنشها اشاره کرد. زمانی که معاملات بهدور از بستر اصلی بلاکچین انجام شوند، شفافیت خود را از دست میدهند و این موضوع میتواند امنیت معاملات را کاهش دهد. به همین خاطر است که از شبکه لایتنینگ برای معاملات خرد و کوچک استفاده میشود و در مورد معاملات بزرگتر، حتماً باید به همان بستر اصلی بلاکچین اکتفا کرد.
- مورد بعدی که بهعنوان نقطه ضعف شبکه لایتنینگ بهشمار میرود، این است که تراکنشها را از آن ماهیت غیرمتمرکزی که دارند، خارج میکند. زمانی که تراکنشها در کانالهای خاص انجام میشوند، به شکل متمرکز در میآیند. درصورتیکه یکی از این کانالها هک شود، امنیت کل شبکه به خطر میافتد.
- در این روش امکان استفاده از کیف پولهای سرد وجود ندارد؛ به همین دلیل کاربران باید برای استفاده از لایتنینگ نتورک، همواره آنلاین باشند. این موضوع احتمال هک آنها را هم افزایش خواهد داد.
- این شبکه برای معاملات بزرگ Bitcoin، بهصرفه نیست.
پیشرفت لایتنینگ نتورک در آینده
شبکه صاعقه هماکنون یک تکنولوژی درحالتوسعه است و بهصورت گسترده مورداستفاده قرار نمیگیرد. زمانی که کاربران به شناخت بیشتری در مورد آن برسند، نیازی نیست که برای تراکنشهای خود یک کانال خاص ایجاد کنند. در عوض این شبکه میتواند بهطور خودکار، بهترین و سریعترین روش برای انتقال ارز بین کیف پولهای مختلف را پیدا کند. با این اوصاف، پیشبینی میشود که این تکنولوژی بتواند مشکلات مختلف بلاکچین Bitcoin را برطرف کرده و به بستری سریع و مطمئن برای انجام تراکنشهای این ارز تبدیل شود.
انجام معاملات سادهتر با لایتنینگ نتورک
در این مطلب سعی کردیم در مورد شبکه لایتنینگ یا همان شبکه صاعقه با شما عزیزان صحبت کنیم. همانطور که متوجه شدید، این شبکه برای انجام معاملات Bitcoin بهصورت سادهتر و سریعتر طراحیشده است و میتوان آن را راهی میانبر در کنار بلاکچین اصلی به شمار آورد. تکنولوژی شبکه لایتنینگ در چند سال اخیر توسعه زیادی پیداکرده و در حال حاضر، به شکل محدودی در برخی پروژهها مورداستفاده قرار میگیرد؛ اما در این مدت توانسته نقاط ضعف بلاکچین اصلی بیت کوین را برطرف کند. باید منتظر باشیم تا ببینیم این شبکه در آینده چه بازخوردی از سمت کاربران بهدست میآورد و آیا مورد استقبال قرار میگیرد یا خیر.