در حوزه مالی غیرمتمرکز (DeFi) که به سرعت در حال گسترش است، توکن نقدینگی(liquidity token)، که به عنوان توکنهای LP نیز شناخته میشوند، به عنوان یک عنصر حیاتی ظاهر شده‌اند. این توکنها نقشی حیاتی در رسیدگی به چالش‌های نقدینگی که بسیاری از پروتکلهای DeFi با آن مواجه هستند، بازی می‌کنند.
هدف این مقاله ارائه یک درک جامع از توکنهای نقدینگی، مزایا، ویژگی‌ها، کاربردها، مفهوم فارمینگ، قوانین مبادله، ارائه‌دهندگان نقدینگی، دریافت توکنهای نقدینگی، بازارسازان خودکار (AMM)، حملات خون‌آشام‌ها و خلاصه‌ای از نکات کلیدی است.
توکن نقدینگی یا LP Token چیست؟
توکنهای نقدینگی یا توکنهای LP، داراییهای دیجیتالی هستند که نشاندهنده سهام یا مالکیت یک فرد در یک استخر نقدینگی در یک پروتکل DeFi هستند. در واقع توکن نقدینگی نوعی توکن ERC-20 است.توکن های نقدینگی با سپرده گذاری ارزهای دیجیتال در یک استخر نقدینگی، معمولاً در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) به دست می آیند.
توکنهای LP یا LP tokens به عنوان مدرکی برای مالکیت و مشارکت در استخر نقدینگی عمل می‌کنند که در حال حاضر اکثر استخرهای نقدینگی روی بلاکچین اتریوم راه اندازی می شوند. برای درک بهتر مفهوم توکن نقدینگی بهتر است درباره بازارسازهای خودکار یا AMM توضیح دهیم.
بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟
بازارساز خودکار (AMM) نوعی پروتکل مبادله غیرمتمرکز (DEX) است که از فرمول های ریاضی برای تعیین قیمت دارایی ها و تسهیل تجارت بدون نیاز به واسطه های متمرکز استفاده می کند.
AMM ها برای تعیین خودکار قیمت ها و انجام معاملات به استخرها و الگوریتم های نقدینگی متکی هستند که به کاربران امکان می دهد بدون نیاز به طرف مقابل، بین دارایی های ارزهای دیجیتال مختلف مبادله کنند.
یعنی امکان مبادلات غیر همتا را در صرفی های غیر متمرکز به وجود می آورد. در معامله همتا، کاربران به صورت مستقیم با یکدیگر در ارتباط هستند و در معامله غیر همتا، کاربران می‌توانند از قراردادهای هوشمند برای معامله استفاده کنند.
به طور کلی، این نوع معاملات با استفاده از توکنهای نقدینگی صورت می‌گیرد.
نمونه های محبوب AMM ها عبارتند از Uniswap، SushiSwap و PancakeSwap که به دلیل رابط های کاربر پسند و توانایی ارائه نقدینگی از طریق توکن های LP، در فضای DeFi جذابیت قابل توجهی به دست آورده اند.
به طور کلی، AMM ها نقش مهمی در امکان تجارت کارآمد و یکپارچه در صرافی های غیرمتمرکز دارند و بخش مهمی از اکوسیستم گسترده تر دیفای هستند.
مزایای خرید توکن نقدینگی
مهمترین مزیت داشتن توکن نقدینگی یا LP Token برای افراد چیست و چه سودی دارد؟ خرید توکن نقدینگی مزایای متفاوتی را برای خریداران به دنبال دارد و همین امر سبب شده است امروزه بسیاری از افراد به سرمایهگذاری در توکنهای نقدینگی صرافی‌های غیر متمرکز بپردازند.
توکن نقدینگی یا LP Token، به عنوان مالکیتی در استخرهای نقدینگی عمل می‌کند. این مالکیت به افراد این امکان را میدهد که متناسب با سهمی که در استخر نقدینگی دارند، به دریافت کارمزد تراکنش‌های صرافی بپردازند.
در واقع در صرافی‌های غیرمتمرکز کارمزد معاملات به کاربرانی تعلق می‌گیرد که توکنهای نقدینگی دارند و مالک بخشی از سهام استخرهای نقدینگی به شمار می‌روند.
با خرید توکن نقدینگی در بسیاری از پلتفرم‌های صرافی غیرمتمرکز می‌توان به سود قابل‌توجهی دست یافت. فقط توجه کنید که باید به خطر ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss توجه داشته باشید تا به سود مد نظر خود دست پیدا کنید.
ییلد فارمینگ از دیگر مزایای توکن های نقدینگی است .با استفاده از ییلد فارمینگ توکنها را در استخرهای نقدینگی قفل می کنند و پاداش دریافت می کنند.
بیشتر بخوانید: مزرعه استخراج ارز دیجیتال چیست؟ الزامات اولیه راه‌اندازی فارم ماینینگ
نگهداری توکن های نقدینگی همچنین به کاربران این امکان را می دهد که در صورت افزایش تقاضا برای توکن ها در طول زمان، از افزایش قیمت بهره مند شوند.
ویژگی ها و کاربرد توکن نقدینگی در دیفای
توکن های نقدینگی که به عنوان توکن های LP (ارائه دهنده نقدینگی) نیز شناخته میشوند، یکی از ویژگی های کلیدی پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز دیفای(DeFi) هستند، به ویژه در زمینه بازار سازی خودکار (AMM) و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX). این توکن ها سهم یک کاربر از استخر نقدینگی را نشان می دهند و برای ارائه دهندگان نقدینگی در ازای واریز دارایی های آنها به استخر صادر می شوند. اکنون بیایید به ویژگی ها و کاربرد های توکن نقدینگی بپردازیم:
ارائه نقدینگی
توکنهای نقدینگی به کاربران اجازه می‌دهند تا نقدینگی را برای داراییهای ارزهای دیجیتال مختلف در AMM و DEX فراهم کنند. با سپرده گذاری دارایی های خود در یک استخر نقدینگی، کاربران در ازای آن توکن های نقدینگی دریافت می کنند که نشان دهنده سهم آنها از استخر است. این به آنها اجازه می دهد تا بر اساس سهم خود در استخر، کارمزد و پاداش های معاملاتی را دریافت کنند.
ییلد فارمینگ
توکنهای نقدینگی اغلب در استراتژی‌های ییلد فارمینگ استفاده میشوند، جایی که کاربران می‌توانند با قرار دادن توکنهای نقدینگی خود در پروتکلهای مختلف دیفای برای کسب پاداش‌های اضافی، مانند توکنهای حاکمیتی یا هزینه‌های معاملاتی اضافی، بازده خود را به حداکثر برسانند.
معامله و مبادله
توکن های نقدینگی را نیز می توان در صرافی های غیرمتمرکز داد و ستد و مبادله کرد و به کاربران این امکان را می دهد تا به راحتی توکن های LP خود را با سایر دارایی ها مبادله کنند یا در برنامه های استخراج نقدینگی شرکت کنند.
حکمرانی و رای‌گیری
در برخی از پروتکلهای دیفای، توکنهای نقدینگی ممکن است حقوق حاکمیتی را نیز اعطا کنند، و به دارندگان اجازه می‌دهند در فرآیندهای تصمیم‌گیری شرکت کنند و در مورد پیشنهادهای مربوط به توسعه و مدیریت پلتفرم رای دهند.به طور کلی، توکنهای نقدینگی ابزاری همه کاره در اکوسیستم دیفای هستند که فرصت‌هایی را برای کاربران فراهم می‌کنند تا درآمد غیرفعالی کسب کنند، در حاکمیت شرکت کنند و به نقدینگی و کارایی مبادلات غیرمتمرکز کمک کنند.
بررسی مفهوم فارمینگ با توکن نقدینگی
فارمینگ با توکن نقدینگی، که به عنوان ییلد فارمینگ نیز شناخته میشود، یک استراتژی محبوب در امور مالی غیرمتمرکز دیفای(DeFi) است که به کاربران اجازه میدهد تا با قرار دادن توکنهای نقدینگی خود در پروتکلهای مختلف، بازده خود را به حداکثر برسانند تا پاداش‌های بیشتری کسب کنند.
در ییلد فارمینگ، کاربران می‌توانند توکنهای نقدینگی خود را در استخرهای نقدینگی، پلتفرم‌های وام دهی یا سایر پروتکلهای DeFi قرار دهند تا توکنهای اضافی را به عنوان پاداش به دست آورند.
کاربران با قرار دادن توکنهای نقدینگی خود، به کارایی و نقدینگی صرافی‌های غیرمتمرکز و بازارسازان خودکار کمک می‌کنند، در حالی که از طریق پاداش‌های ارائه‌شده توسط پروتکل، درآمد غیرفعالی نیز کسب می‌کنند.
ییلد فارمینگ با توکنهای نقدینگی می‌تواند یک فرآیند پیچیده باشد، زیرا کاربران باید عواملی مانند ریسک مرتبط با پروتکلهای مختلف، بازده توکنهای سهام خود و شرایط کلی بازار را به دقت در نظر بگیرند. علاوه بر این، کاربران ممکن است نیاز به نظارت و تنظیم استراتژی های فارمینگ خود داشته باشند تا از فرصت های جدید استفاده کنند یا خطرات را کاهش دهند.
قوانین تبادل توکن نقدینگی در فضای دیفای چیست؟
قوانین مبادله توکن های نقدینگی در فضای DeFi بسته به پروتکل یا پلتفرم خاصی که استفاده می شود می تواند متفاوت باشد. با این حال، برخی از اصول و ملاحظات مشترک وجود دارد که کاربران باید هنگام مبادله توکن های نقدینگی در DeFi در نظر داشته باشند:
درک پروتکل
قبل از مبادله توکن نقدینگی، مهم است که پروتکل یا پلتفرم خاص مورد استفاده را به طور کامل بشناسید. ریسک‌ها، پاداش‌های و هرگونه کارمزد مرتبط با مبادله توکنهای نقدینگی را کاملا درک کنید.
تامین نقدینگی
برای مبادله توکن نقدینگی، کاربران معمولاً باید ابتدا نقدینگی را با واریز ارزش برابر دو دارایی مختلف (به عنوان مثال ETH و DAI) به یک استخر نقدینگی ارائه کنند. در مقابل، کاربران توکن های نقدینگی دریافت می کنند که نشان دهنده سهم آنها از استخر نقدینگی است.
مبادله توکن های نقدینگی
هنگامی که کاربران توکن های نقدینگی را به دست آوردند، می توانند آن ها را با توکن های دیگر در همان پروتکل مبادله کنند. این به کاربران اجازه می دهد تا سهم خود از استخر نقدینگی را با سایر دارایی ها یا توکن ها مبادله کنند.
در نظر گرفتن خطر ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss
کاربران هنگام تامین نقدینگی و مبادله توکن نقدینگی باید از مفهوم زیان ناپایدار آگاه باشند. این مفهوم به از دست دادن ارزش اشاره دارد که می تواند هنگام واگرایی قیمت دو دارایی در استخر نقدینگی رخ دهد. مهم است که هنگام مبادله توکن های نقدینگی، این ریسک را به دقت در نظر بگیرید.
راهبردهای نظارت و تعدیل
همانند ییلد فارمینگ، کاربران ممکن است نیاز به نظارت و تنظیم استراتژی های خود برای مبادله توکن های نقدینگی بر اساس شرایط بازار، فرصت های جدید و ریسک های داشته باشند.
ارائه دهندگان نقدینگی چه کسانی هستند؟
ارائه دهندگان نقدینگی افراد یا نهادهایی هستند که دارایی ها را به استخرهای نقدینگی در پلتفرم های مالی غیرمتمرکز (DeFi) عرضه می کنند. آنها ارزش برابری از دو دارایی مختلف مانند ETH و DAI را به استخر واریز می کنند و در ازای آن توکن های نقدینگی دریافت می کنند که نشان دهنده سهم آنها از استخر نقدینگی است.
این ارائه دهندگان نقدینگی به تسهیل تجارت و تامین نقدینگی برای کاربران پلتفرم کمک می کنند و ممکن است برای مشارکت در استخر نقدینگی پاداش یا کارمزدی دریافت کنند.
نحوه دریافت توکن نقدینگی
- یک پلتفرم مالی غیرمتمرکز (DeFi) را انتخاب کنید که استخرهای نقدینگی را برای دارایی‌هایی که می‌خواهند نقدینگی برای آنها فراهم کنند، ارائه می‌کند.
- ارزش مساوی از دو دارایی مختلف را به استخر نقدینگی سپرده گذاری کنید. به عنوان مثال، اگر مخزن انتخابی برای ETH و DAI باشد، فرد باید مقدار برابری از ETH و DAI را به استخر واریز کند.
- بعد از آن، فرد توکن های نقدینگی را دریافت می کند که نشان دهنده سهم او از استخر است. این توکنها به‌عنوان مدرکی مبنی بر مشارکت آنها در استخر نقدینگی عمل می‌کنند.
- liquidity tokens می توانند برای ردیابی سهم افراد از استخر نقدینگی استفاده شوند و همچنین می توان از آنها برای برداشت دارایی ها از استخر در زمان بعدی استفاده کرد.
حمله خون‌آشام (Vampire Attack) چیست؟
حمله خون آشام در حوزه مالی غیرمتمرکز (DeFi) به وضعیتی اشاره دارد که در آن یک پروتکل DeFi جدید نقدینگی را از یک پروتکل موجود با ارائه بازده یا مشوق های بسیار بالاتر جذب می کند. منجر به تخلیه سریع نقدینگی از پروتکل موجود و ناپایداری یا فروپاشی آن شود.
اصطلاح “حمله خون آشام” از این ایده گرفته شده است که پروتکل جدید نقدینگی و ارزش را از پروتکل موجود “sucks” می کند، دقیقاً مانند خون آشامی که از قربانی خود تغذیه می کند. این حملات می توانند برای اکوسیستم DeFi مختل کننده باشند و منجر به خسارات مالی برای شرکت کنندگان در پروتکل های آسیب دیده شوند.
حملات خون آشام ماهیت رقابتی فضای DeFi و اهمیت ارزیابی دقیق ریسک ها و انگیزه های مرتبط با ارائه نقدینگی به پروتکل های مختلف را برجسته می کند. شرکت‌کنندگان باید از پتانسیل حملات خون‌آشام‌ها آگاه باشند و برای کاهش این خطرات، منابع نقدینگی خود را متنوع کنند.
جمع بندی
به طور خلاصه، توکن نقدینگی یا توکن LP برای عملکرد پروتکلهای DeFi ضروری هستند، نقدینگی را فراهم می‌کنند، امکان ییلد فارمینگ را فراهم می‌کنند و مزایای مختلفی را به ارائه دهندگان نقدینگی ارائه می‌کنند. این توکنها نشاندهنده مالکیت در استخرهای نقدینگی هستند و می‌توانند برای سهام‌داری، مشارکت حاکمیتی و کسب پاداش استفاده شوند.
بازارسازان خودکار (AMM) تجارت دارایی ها را در استخرهای نقدینگی تسهیل می کنند، در حالی که حملات خون آشام نشان دهنده یک استراتژی تهاجمی برای جذب نقدینگی از پروتکل های تعیین شده است. درک این مفاهیم برای حضور در دنیای همیشه در حال تکامل DeFi بسیار مهم است.
